(Sənədli hekayə)

1990-cı illərin əvvəli idi. Tərtər rayonunda Borsunlu təpələrinin o tərəfində ermənilər, bu tərəfində isə azərbaycanlılar yaşayırdılar. Kənddə əli silah tutan kişilərin hamısı növbə ilə gecə-gündüz burada kəndi qoruyurdular.
Hər ailə gündə bir dəfə onlara xörək hazırlayıb gətirirdi. 1991-ci il, avqustun 17-si növbə Bəhməngilin idi, ancaq nahar vaxtı çatsa da, gələn olmamışdı. Kəndin ağsaqqalı Surxay kişi vəziyyəti görüb, Bəhmənə dedi:
– Gecədən başlayan atışma yenicə dayanıb, fürsətdir, indi uşaqlar nahar edib, bir az dincəlməlidirlər. Bəlkə özün kəndə gedib, bir xəbər gətirəsən?
Elə bu vaxt aşağıdan qaça-qaça gələn bir oğlan uşağı göründü. O, təpədəkilərə çatıb, tövşüyə-tövşüyə, ancaq sevincək bildirdi:
– Bəhmən əmi, sənin oğlun oldu. Qadınların başı qarışıb, xörəyi bizimkilər hazırlayırlar. Yarım saata kimi gətirəcəklər.
Uşağın adını Elman qoydular. Bu körpə dünyaya gələndə ilk eşitdiyi “Alazan” raketlərinin gurultusu oldu. Hadisədən bir il sonra, 1992-ci ildə Surxay kişi kolxoz sədri seçildi. Həmin axşam Surxay müəllim kəndin ağsaqqallarını bir yerə yığıb, gecədən xeyli keçənədək söhbət etdi. Qərara aldılar ki, kənddən kənarda yaşayan bütün cavanları geri çağırsınlar. Birinci olaraq bu addımı o, özü atdı. Vol-qoqradda yaşayan oğlu İsmayıla zəng vurub, təcili kəndə qayıtmasını xahiş etdi. Qəmbər müəllimin oğlu Cəmaləddin Mingəçevirdə həkim işləyirdi, o da gəldi. Beləliklə, bütün cavanlar doğma ocağa qayıdaraq, kəndin müdafiəsinə qoşuldular, həm də yerli özünümüdafiə batalyonuna maddi dəstək oldular. Daha ətraflı »

Qədim Alban irsini özündə ehtiva edən, tari-xin cansız şahidlərindən daha biri olan Ballıqaya kəndinin keçmişi və bu günü olduqca maraq doğurur.

Ballıqaya (əvvəlki adı: Kiçan) oykonimi Xankəndi rayonu ərazisində, Xaçınçayın sol sahilində yerləşən qədim Ballıqaya kurqanlarının adından yaranmışdır. Etimologiyaya görə qayanın adı bal arısı yuvalarının olması ilə bağlıdır. XIX əsrdə Zəngəzurda yaşamış Safulu tayfasının qışlaqlarından birinin adıdır. Sahəsi 674 hektardır. Əsas məşğuliyyət maldarlıq və əkinçilik olmuşdur. Kənddə orta məktəb, klub, yardım stansiyası və s. mövcuddur.
Daha qədim mənbələrdən biri isə onu deməyə əsas verir ki, ərazi alban ərazisi olduğu üçün Ballıqaya oykonimi burada məskunlaşmış bal tayfasından adını almış etnotoponimdir. Bir qədər tarixə ekskurs edək. Nəzərinizə çatdırım ki, mənbənin bu hissəsi olduqca maraqlıdır:
Yazılı mənbələrdə ballar ilə Artsax arasında IX əsrdə baş vermiş hərbi toqquşma-lar qeydə alınmışdır. Çox güman ki, bu toqquşmalar ballar öz heyvan sürülərini dədə-babalarına məxsus olan Artsax yaylaqlarına sürdükləri zaman baş verirdi. Belə hərbi münaqişələrin birində Amaras vilayəti çox böyük dağıntılara məruz qalmışdı. Lakin sonralar bal – Artsax münasibətləri diplomatiya yolu ilə nizamlanmışdı. Gəncəsər məbədində 1266-cı ildə həkk edilmiş yazıdan məlum olur ki, Artsaxın alban hökmdarı Həsən Cəlal Bal hökmdarının nəvəsi Mamkan ilə evlənmiş, bu nigahdan onların Atabəy adlı oğulları dünyaya göz aç-mışdı. Həmin Atabəy atasının ölümündən sonra Artsax hökmdarı olmuşdu. Daha ətraflı »

UŞAQLIQ İLLƏRİ

Nəvəm sağlamlığına qovuşdu

3 yaşlı nəvəm ağır xəstələnmişdi. Onu təcili olaraq Mərkəzi Rayon Xəstəxanasının uşaq şöbəsinə apardıq.
Burada bizi mehriban və qayğıkeş tibb personalı qarşıladı. Şöbə müdiri Rüxsarə Mustafayeva, baş tibb bacısı, xadimələr, bir sözlə burada çalışan hər kəs uşağın tezliklə sağalıb evimizə qayıtması üçün əlindən gələni etdi. Nəvəm günbəgün yaxşılaşdı və sağlamlığına qovuşdu.
Bir baba kimi xəstəxananın uşaq şöbəsinin kollektivinə ailəmizin dərin təşəkkürünü bildirirəm.

Zaməddin İmanov
Seydimli kəndi,
əmək veteranı, YAP-ın üzvü

2020-ci il sentyabrın 27-sində başlayan 44 günlük Vətən müharibəsi nəticəsində müzəffər Azərbaycan Ordusu Cəbrayıl, Füzuli, Zəngilan, Qubadlı şəhərlərini, Azərbaycan xalqının tarixində, mədəniyyətində və qəlbində xüsusi yeri olan, Qarabağın tacı sayılan Şuşa şəhərini, Zəngilan rayonunun Mincivan, Ağbənd, Bartaz qəsəbələrini, Xocavənd rayonunun Hadrut qəsəbəsini və bir çox kəndlərini, Tərtər rayonunun Suqovuşan kəndi, Xocalı və Laçın rayonlarının bir neçə kəndləri daxil olmaqla, ümumilikdə, 300-dən çox yaşayış məntəqəsini, həmçinin Ağdərə, Murovdağ və Zəngilan istiqamətlərində mühüm strateji yüksəklikləri işğaldan azad etmişdir. Ağdam, Laçın və Kəlbəcər şəhərləri isə bir güllə atılmadan azad edilmişdir.

İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra məqsədyönlü şəkildə Azərbaycana qarşı terror aktlarını həyata keçirmək üçün 2021-ci ildə Ermənistanda istehsal olunmuş minalardan istifadə olunmuşdur.

Laçın sərhəd-buraxılış məntəqəsi qurulmayana qədər İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra Ermənistandan Azərbaycanın Qarabağ bölgəsinə qanunsuz olaraq minalar gətirilmiş və müxtəlif yerlərdə basdırılmışdır.

Müharibədən sonra Azərbaycan dəfələrlə Ermənistana davamlı sülh üçün çağırışlar etsə də Ermənistan tərəfi hər dəfə danışıqlardan boyun qaçırır, bununla da kifayətlənməyərək suveren ərazilərimizdə silahlı təxribatlarını davam etdirirdi. 2021-ci ildə Azərbaycan və Ermənistanda sərhəd delimitasiyası üzrə işçi qruplar yaradılmışdır. Danışıqlar böhran və bölgədə ara-sıra baş verən silahlı toqquşmalarla müşahidə olundu. 2021-ci ilin noyabrında sərhəddə birinci silahlı toqquşmalar baş vermişdir. Müharibədən sonra ən qanlı toqquşma 2022-ci ilin sentyabrında sərhəddə baş vermişdir. 2023-cü ilin martında Azərbaycanın Qarabağ bölgəsində yerləşən Ermənistan silahlı qüvvələrinin birləşmələri, qeyri-qanuni erməni silahlı dəstələri Şuşa istiqamətində təxribatlar törətmiş, aprel və may ayında isə şərti dövlət sərhədi istiqamətində Azərbaycan Ordusunun mövqeləri atəşə tutulmuşdur. Daha ətraflı »

ONLAR BU GÜN TƏLƏBƏ, SABAH MÜSTƏQİL AZƏRBAYCANIN QURUCULARIDIR

Tərtər Rayon İcra Hakimiyyətində 2024-cü ildə ümumtəhsil məktəblərini bitirərək ali məktəbə daxil olub, tələbə adını qazanmış gənclərlə görüş keçirilib.
Tədbirdə Tərtər Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Müstəqim Məmmədov, YAP Tərtər Rayon Təşkilatının sədri Eldar Əsədov, Təhsil Sektorunun müdiri Oktay Sarıkişiyev, məktəb direktorları, tələbə adını qazanmış məzunlar və valideynlər iştirak ediblər.
Görüş rayon icra hakimiyyətinin akt zalında keçirilib.
Əvvəlcə Azərbaycan Respublikasının Dövlət Himni səsləndirilib. Sonra tədbir iştirakçıları Ümummilli Lider Heydər Əliyevin və torpaqla-rımızın suverenliyi uğrunda canlarından keçmiş şəhidlərin xatirəsini bir dəqiqəlik sükutla yad ediblər.
Tərtər Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Müstəqim Məmmədov çıxış edərək, öncə tələbə adını qazanmış bütün məzunları ürəkdən təbrik edib. Onlara gələcək təhsillərində uğurlar diləyib, doğma vətənimiz–müstəqil Azərbaycanın inkişafına və tərəqqisinə yüksək bilikli mütəxəssislər kimi öz töhfələrini verməyi arzu edib.
Sonra rayon rəhbəri Ulu Öndərin “Təhsil millətin gələcəyidir”, ”Mən dünyada müəllimlikdən yüksək ad tanımıram” kəlamlarını yada salıb, qeyd edib ki, bu sözlər müəllim əməyinə verilən ən yüksək dəyərdir. Daha ətraflı »

Aişə Bayramlı 9 may 2008-ci ildə Tərtər şəhərində anadan olub, 16 yaşı var. Tərtər şəhər 1 nömrəli tam orta məktəbində təhsil alıb. Bu yaxınlarda dünya nüfuzlu “Beynəlxalq Bakalavriat (IB)” məktəbi olan, dünyanın bir çox ölkələrindən xüsusi istedadlı gənclərin təhsil aldığı “UWC Mostar”a 50% təqaüdlə 11 və 12-ci sinif təhsili almaq üçün qəbul edilib və həmin məktəbə qəbul olan ilk azərbaycanlıdır.
Aişə deyir:
–Xəyalım “UWC” kimi nüfuzlu bir məktəbdə qarabağlı bir gənc olaraq Vətənimi təmsil etmək, gələcəkdə “Kompüter Elmləri” ixtisası üzrə təhsil almaq, həmçinin müharibə şəraitində böyümüş bir gənc kimi ölkəmin ucqar bölgələrində yaşayan gənclərin texnologiya savadlılığının, innovasiya və təhsilə inamının artırılmasına dəstək göstərməkdir. Ümid edirəm ki, bu xəyallarımı gerçəkləşdirə və uğurlu “UWC” məzunları siyahısına qoşula bilərəm.
“UWC” məzunları arasında Hollandiya kralı Uilyam Aleksandrı, OpenAI şirkətinin Baş Texnologiya Direktoru Mira Muratini, BMT-nin Dünya Qida Proqramının direktoru Marina Katenanı, hazırkı Kanada Baş nazirinin müavini və İqtisadiy-yat naziri Kristia Frilandı, Danimarkanın sabiq xarici işlər naziri Lene Feltman Esperseni, Almaniya, Hollandiya, Böyük Britaniya və sairə ölkələrdəki parlament üzvlərini, Kanada Hava Yollarının keçmiş sədri Robert Miltonu, Nokia Korporasiyasının keçmiş sədri Yorma Ollilanı, Yale Universitetinin professoru Şevket Turavanı, Oxford Universitetinin professoru Federiko Vareseni, həmin universitetin kafedra müdürlərindən Conatan Miçini və başqalarını qeyd etmək olar. Daha ətraflı »

Əlaqədar qurumlara tapşırıqlar verilib

Tərtər Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Müstəqim Məmmədovun təsdiq olunmuş qrafikə uyğun olaraq növbəti səyyar qəbul-görüşü Ələsgərli kənd İƏD üzrə nümayəndəliyin Bayandur kəndində keçirilib.
Qəbulda YAP Tərtər rayon Təşkilatının sədri Eldar Əsədov, rayon Ağsaqqallar Şurasının sədri Faiq Məmmədov, səhiyyə, təhsil, mədəniyyət, digər xidmət təşkilatlarının rəhbərləri, ərazi icra nümayəndəsi, bələdiyyə sədri və kənd sakinləri iş-tirak ediblər. Əvvəlcə icra başçısı məktəbdə şəhidlərin xatirəsinə həsr olunmuş xatirə löv-həsinin önünə gül-çiçək dəstələri düzüb. Şəhidlərin xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilib.
Rayon rəhbəri respublikamızda gedən sosial-iqtisadi inkişafın xalqımızın rifah halının yaxşılaşmasına təsirindən, həmçinin Bayandur kəndində görülən işlərdən, sakinlərin məşğuliyyətindən, kənddə mövcud olan sosial obyektlərin vəziyyətindən, rayonun sosial-iqtisadi inkişafı, əhalini narahat edən problemlərin həlli istiqamətində həyata keçirilən tədbirlərdən danışıb, bildirib ki, əhali fasiləsiz olaraq işıq, qaz və su ilə təmin olunur.
Qeyd olunub ki, Bayandur kəndinin 219 hektar ərazisi, 140 təsərrüfatı, 616 nəfər əhalisi var. Ərazidə 1 məktəb, 1 körpələr evi-uşaq bağçası, 1 ticarət obyekti faəliyyət göstərir. Kənd sakinləri əkinçilik və maldarlıqla məşğul olurlar. Sakinlər 224 baş iribuynuzlu, 400 baş xırdabuynuzlu heyvan, 3400 baş quş, 30 arı ailəsi saxlayırlar.
Son üç ildə Bayandur kəndində kəndarası yollar 1 km məsafədə təmir olunub, su arxları 1 km məsafədə lildən təmizlənib, suvarma suyu üçün 1 ədəd subartezian quyusu qazılıb, kənd ərazisində 1000 ədəd müxtəlif növ ağac əkilib, yol kənarları alaq otlarından təmizlənərək səliqə-səhmana salınıb. Daha ətraflı »

ÜMİDLƏR DOĞRULACAQ

Pambıqçılıq çətin və məsuliyyətli bir sahə olsa da, Tərtər rayonunda təsərrüfatın bu qoluna maraq çoxdur. Ona görə ki, illərin təcrübəsi var: insan bütün çətinliklərə sinə gəlib zəhmətinin əvəzini görəndə, gəliri yaxşı olanda, evinə yaxşı qazanc, ruzi-bərəkət aparanda heç bir çətinlik gözünə görünmür.
Elə bu il də tərtərlilər ümumilikdə Ağdərə rayonu ilə birlikdə 2436.53 hektar ərazidə pambıq əkiblər. İstehsalçılar müqavilələri MKT İK MMC-nin Tərtər filialı, “Azərpambıq” ASK MMC-nin Pambıq istehsalı və tədarükü məntəqəsi və “Elakoton” MMC ilə bağlayıblar. Rayon üzrə ən çox müqavilə MKT ilə bağlanıb. 364 nəfər bu MMC-yə daha çox güvənib.
Vaxt yetişdikcə pambıq əkən fermerlərin həyəcanı da artır. Bunun səbəbləri var. Cari təsərrüfat ili pambıqçılar üçün heç də əlverişli olmayıb. Xüsusən səpin mərhələsində yağan yağışlar bitişlərin alınmasını gecikdirib və hətta bəzi fermerlər təkrar əkin aparıblar. Ancaq, necə deyərlər, bunların hamısı arxada qalıb. Hazırda yamyaşıl pambıq tarlalarında son becərmə işləri görülür.
Tərtərin Poladlı kəndinin sakini İntiqam Əzimov ixtisasca aqronomdur. 7-8 ildir pambıq əkini ilə məşğuldur. Həm nəzəri bilikləri, həm də kifayər qədər təcrübəsi var. Ona görə də özünün dediyi kimi, hər il bu sahə ailə büdcəsinə xeyli gəlir gətirir:
– Cari ildə çiyid səpinindən sonra sahələri suvardıq. Ardınca başlayan yağışlar isə vəziyyəti çətinləşdirdi. Bitiş gec alındı. Sahələrdə alağın həddən çox olduğuna görə pambıq bitkisini görmək mümkün deyildi. 3 dəfə əllə kətmənləmə apardıq. Bununla yanaşı, kultivasiya, sovkaya, müxtəlif xəstəliklərə qarşı aparılan tədbirlər də vaxtlı-vaxtında görüldü. Şükür Allaha, çətinliklər arxada qalıb. Düzdür, arxayınlaşmamışıq, ancaq artıq demək olar ki, zəhmətimiz bəhrə verəcək. Daha ətraflı »

Haradan başlanır Vətən? Belə bir mahnının olduğunu da bilirəm. Öncə bu suala cavab vermək istəyirəm.
Vətən anadan başlayır. Onun dilindən başlayır. Vətən atadan başlayır. Onun nəsihətlərindən, öyüdlərindən başlayır.Vətən anlayışı bu qoşa qanadda təşəkkül tapır.
Bəs vətənpərvərlik? Vətənpərvərlik doğulduğum evdən başlayır. Bu evdən cığırlar ayrılır və sən o cığırlara düşüb böyük yola doğru addımlayırsan. Bəs bu cığırlarda nə var? Burda anamın üzümə toxunan nəfəsi var. Mənə laylay deyən dili var, nəvazişi, şəfqəti, mərhəməti var. Bu şəfqət, mərhəmət, xeyirxahlıq mənim yol yoldaşım olacaq.
Mənim insanlara münasibətim bu dəyərlərlə ölçüləcək. İnsana mərhəmət, torpağa, dilə sevgi. Canlı nə varsa, şəfqətimlə diriliş tapacaq.
Atamın öyüdləri, anamın şirin sözləri mənimlə olacaq və Vətənpərvər kimi yetişəcəm.
Vətənpərvərlik vətənə aid şeirləri əzbərləməklə bitmir. Pafosla vətən sevilmir.Vətən torpağına bir ağac əkməmisənsə və ya əkiləni qorumamısansa, becərməmisənsə, necə deyə bilərsən ki, mən bu ölkənin vətəndaşıyam, mən vətənpərvərəm. Tez-tez özünə sual ver. Mən bu Vətən üçün neyləmişəm, ya da nə etməliyəm sualını…..
Vətən mənə oğul desə. Məncə, vətənin sənə oğul deməyini gözləmə, sən daima hazır olmalısan. Vətənin dar günündə də, şad günündə də yanında olmalısan. Daha ətraflı »