Xatirəsi hörmətlə anılır

Dəmirçilər kənd tam orta məktəbində şagirdlərin təhsili ilə yanaşı, onların vətənpərvərlik tərbiyəsinə böyük diqqət göstərilir. Bu məqsədlə vaxtaşırı olaraq müxtəlif tədbirlər keçirilir. Belə tədbirlər zamanı şagirdlər şanlı Zəfər tariximizlə tanış olur, bu tarixi yazan igidlərin həyatını və döyüş yolunu öyrənirlər.
Məktəb vaxtilə burada təhsil alan I Qarabağ müharibəsi şəhidi Azər Məmmədovun adını daşıyır. Azər Məmmədov 1992-ci ildə könüllü olaraq torpaqlarımızın işğaldan azad edilməsi uğrunda mübarizəyə qatılıb. Xidmət etdiyi hərbi hissənin tərkibində Ağdərə bölgəsində döyüşlərdə iştirak edib. Şişqaya yüksəkliyi uğrunda gedən döyüşlərdə şəhid olub.
Məktəbdə Azərin xatirəsi daim minnətdarlıq hissi ilə anılır, qardaşı və digər qohumları keçirilən tədbirlərə dəvət olunur. Belə görüşlər məktəblilərə Azər Məm-mədov və onun kimi qəhrəmanlar haqqında daha çox bilgi toplamağa kömək edir.

Oktay Məmmədov,
veteran müəllim

2025-ci ilin gəlişi bizim üçün düşərli oldu. Belə ki, yeni ilin elə ilk günlərindən şəhərimizin küçələrinin asfaltlanması işlərinə başlanıldı.
Bu iş ilk olaraq bizim yaşadığımız Üzeyir Hacıbəyli küçəsində aparıldı. Bundan sonra Vüqar Həsənov, Füzuli Rüstəmov və Mehman Dadaşov küçələrinə asfalt örtük salındı. Şəhərimizin küçələrinin abadlaşdırılması işləri sürətlə davam etdirilir. Bu günlərdə Səməd Vurğun, Aysənan Abbasov, Məftun Abbaszadə küçələrinin sakinləri də sevinmişlər. Hər bir küçədə əvvəlcə yolun yatağı qum-çınqıl tökülərək xüsusi texnikalar vasitəsi ilə hamarlanıb, daha sonra asfalt örtüyü çəkilib. Əlavə olaraq işıq, qaz, su və telekommunikasiya xətləri də qaydaya salınıb.
Görülən işlər nəticəsində piyadalırın və avtomaşınların gediş-gəlişi rahat olub, həm də şəhərin gözəlliyi artıb.
Elman Səfərov küçəsində isə şəhid və qazi ailələri üçün inşa edilmiş yaşayış binalarının həyətində abadlıq işləri həyata keçirilib, söhbətgah quraşdırılıb, yeni asfalt örtüyü salınıb, yaşıllıqlar səliqəyə salınıb.
Bu işdə əməyi olan hər kəsə təşəkkürümüzü bildiririk!

Emin Əmiraslanlı,
şəhərin Üzeyir Hacıbəyli
küçəsinin sakini

Gələcəyini parlaq gördüyüm, gələcəkdə cəmiyyətimizdə büyük uğurlar əldə edəcəyinə inandığım Aygün Bayramlı Aslan Kərimov adına şəhər 3 saylı orta məktəbin 3- cü sinfində təhsil alır. Bu balaca qız yaşına görə böyük uğurlar əldə edib. Beynəlxalq olimpiadalardan biri olan Future İntellegence Students Olympıad (FİSO) məntiq olimpiadasına ilk dəfə qatılsa da, respublika turunda bürünc medala layiq görülərək, 13-17 iyun tarixlərində Dubayda keçiriləcək final turuna vəsiqə qazanıb. Bundan başqa, KİNG Beynəlxalq Olimpiadasının KİNG LİQASINDA iştirak edərək, ingilis dili və Riyaziyyat fənləri üzrə 2 qızıl medal və dərəcə sertifikatı əldə edib.
Aygün böyüyəndə həkimlik peşəsinə yiyələnərək, cərrah olmaq arzusundadır. Əminəm ki, o, bu arzusuna çatacaq və cərrah olaraq xalqımıza xidmət edəcək, gələcəyimizin parlaq gənclərindən biri olcaq.

Əsmər Yusifli

ÇƏRƏZLƏRİN GİZLİ QALAN FAYDALARI

Çərəzlər-zəngin tərkibi baxımından orqanizmin gündəlik vitamin və mineral tələbatını, eyni zamanda beyinin təbii yağlara olan ehtiyacını ödəyir. Tərkibindəki lif, vitamin, mineral və antioksidantlar bir çox xəstəliyə qarşı qalxan rolunu oynayır.
Qovrulan zaman qidalılıq dəyərinin azalması, tərkibindəki yağların trans yağlara çevrilməsi ehtimalı yüksək olduğu üçün onların qovrulmamış və ya çox az qovrulmuş halda istehlakı tövsiyə olunur.
Qoz-orqanizmin ehtiyacı olan bitki tərkibli Omega-3 yağ turşusunu təmin edən tək çərəz olmaqla, yağ, zülal, karbohidratlar, C vitamini, B qrup vitaminləri, maqnezium, manqan, sink, fosfor, E vitamini və alfalinolenik turşusu kimi komponentlərlə zəngindir.
Qoz sinir sisteminə müsbət təsir göstərir, damarların kirəcləşməsinin qarşısını alır, xolesterol səviyyəsi və qan şəkərinin stabilləşməsinə kömək edir. Eyni zamanda lif, protein sayəsində Alzheymer xəstəliyi və şəkərli diabetin yaranmasını ləngidir, sümüklərin güclənməsi və dəri hüceyrələrinin cavan qalmasını təmin edir.
Fındığn tərkibində olan yağların 96 % orqanizm üçün faydalı olan doymamış turşular – olein və linolindən ibarətdir. Həmçinin zülal, karbohidrat, doymamış yağlar, E və B qrupu vitaminləri, yüksək miqdarda kalium, kalsium və natriumla zəngindir. Fındıq immun sistemini gücləndirir, sinir sistemi, bağırsaq üşün faydalıdır, diabet riskini azaldır, xərçəngə qarşı orqanizmi qoruyur, beyin fəaliyyətini və zehni qabiliyyəti yaxşılaşdırır, əzələləri gücləndirir, hüceyrələri yaşlanmaqdan qoruyur, toxluq hissini artırır.
Tərkibi lif, fosfor, kalium, E, C, A və B qrup vitaminləri, yağ və proteinlə zəngin olan fıstıq həzm prosesinin yaxşılaşması, qan təzyiqinin tənzimlənməsi, immun sisteminin gücləndirilməsi, qanazlığı zamanı faydalıdır. Daha ətraflı »

Dövlətin gənclər siyasəti hər zaman prioritet məsələ kimi Ulu Öndər Heydər Əliyevin nəzarətində olub. Azərbaycanı gənclər ölkəsi, gəncləri isə Azərbaycanın gələcəyi adlandıran Ulu Öndər gənc nəslə qayğını əsirgəməyib. Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 1993-cü ildə hakimiyyətə qayıdışı ilə gənc nəslə diqqətin göstərilməsi dövlət siyasətinin prioritet istiqamətlərindən birinə çevrildi.

Ulu Öndər deyirdi: “Bizim xalqımızın gələcəyi gənclərdir. Gənclər isə gərək həm fiziki cəhətdən sağlam olsunlar, həm də yüksək şüura, yüksək biliyə, yüksək əxlaqa, yüksək tərbiyəyə, yüksək elmə malik olsunlar. Bunlar hamısı bir-birinə sıx bağlıdır.”

Müxtəlif dövlət orqanlarının gənclərlə iş sahəsindəki fəaliyyətini əlaqələndirmək məqsədi ilə Ulu Öndər Heydər Əliyevin 1994-cü il 26 iyul tarixli Fərmanı ilə Gənclər və İdman Nazirliyi yaradılmışdır. Ulu Öndərin gənclərlə bağlı imzaladığı bir çox sənədlər respublikanın ictimai-siyasi həyatında gənclərin daha fəal iştirakı üçün şərait yaratmış, gənclər siyasətinin məqsəd, prinsip və istiqamətlərini, habelə təşkilati-hüquqi əsaslarını müəyyən etmişdir.

Ulu Öndər Heydər Əliyev 1993-cü ildə hakimiyyətə qayıtdıqdan sonra təhsilimizin ötən əsrin 70-80-ci illərində mövcud olmuş bir çox ənənələri kimi, xarici ölkələrə tələbələrin göndərilməsi ənənəsi də davam və inkişaf etdirildi. 2003-cü ildə dünyanın inkişaf etmiş 40-a yaxın ölkəsində 160-a qədər ixtisas üzrə 3000-dən artıq azərbaycanlı gənc təhsil alırdı. Təkcə Türkiyədə dövlət hesabına təhsil alan 700 azərbaycanlı tələbənin hər birinə təqaüd verilməsi üçün ildə 2,4 milyard manat vəsait ayrılmışdı. İstedadlı gənclərin təhsilə marağını daha da artırmaq və dəstəkləmək üçün Ulu Öndər ali məktəblərə qəbul imtahanlarından ən yüksək bal toplamış abituriyentlərlə şəxsən görüşüb, onlara “Prezident təqaüdü”nün verilməsi barədə qərarı dahi şəxsiyyətin təhsilə diqqətinin daha bir nümunəsidir. Daha ətraflı »

Azərbaycan gənci məhz qəlbindəki güclü Vətən sevgisi sayəsində döyüşlərin əsas ağırlığını qəhrəmancasına öz üzərinə götürərək xalqımızın qələbə əzmini dünyaya nümayiş etdirmiş və 44 günlük Vətən müharibəsində Zəfər salnaməsi yazmışdır. Əminəm ki, Azərbaycan gəncliyi tariximizin bu yeni dövründə də ölkəmizin gələcək inkişafına layiqli töhfələr verəcək, yeni-yeni nailiyyətləri ilə bizi sevindirəcəkdir.
                                                                                                                       İlham Əliyev, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti

1997-ci il fevralın 1-də gənclərin I Forumunun ildönümü münasibəti ilə bir qrup gənci qəbul edən Heydər Əliyev fevralın 2-sinin Azərbaycanda gənclər günü elan edilməsi barədə sərəncam imzaladı. Həmin vaxtdan etibarən fevralın 2-si MDB məkanında və Şərqi Avropa ölkələri arasında ilk dəfə olaraq Azərbaycanda təntənəli şəkildə qeyd edilməyə başladı.
Azərbaycan Respublikası gənclərinin forumu mütəmadi olaraq keçirilir. Gənclərin ikinci forumu 1999-cu ildə keçirildi. Gənclərə xüsusi diqqət ayıran ölkə rəhbəri Heydər Əliyev forumda çıxış edərək gənclərə müraciət etdi: “Siz Azərbaycanın bu günü və gələcəyisiniz. Sizin üzərinizə böyük vəzifə düşür, bu vəzifələr gələcəkdə daha da böyük olacaqdır, siz müstəqil Azərbaycanın XXI əsrdə yaradanlarısınız, quranlarısınız, inkişaf etdirənlərisiniz. Biz müstəqil Azərbaycanın taleyini gələcəkdə sizə etibar edəcəyik, sizə tapşıracağıq.” Bu sözlərlə gəncliyə olan etimadının, diqqətinin sonsuz olduğunu göstərən Ulu Öndər Azərbaycan gəncliyinin üzərinə böyük vəzifələr qoydu.
Görülən işlərin davamı olaraq 2003-cü il oktyabrın 13-də keçirilmiş Azərbaycan gənclərinin III Forumu əvvəlki forumlardan ötən dövr ərzində görülmüş işlərin layiqincə qiymətləndirilməsi və gənclərə azərbaycançılıq məfkurəsinin aşılanması yollarını müəyyənləşdirərək, qərarların yerinə yetirilməsi üçün ölkənin bütün qüvvələrini səfərbər etməsi ilə yadda qaldı.
Ulu Öndərin gəncliyə və gənclərə etimadı artıq öz təsdiqini tapmaqdadır. Bu gün gənc nəslin düzgün formalaşması ölkə siyasətində önəmli yer tutmaqla yanaşı, gənclər siyasəti mahiyyət və keyfiyyətcə yeni mərhələsini yaşayır. Prezident İlham Əliyev Ulu Öndərin gənclər siyasətini də uğurla davam etdirir. Gənclərin mənəvi inkişafı, vətənpərvərlik tərbiyəsi, xarici ölkələrdə təhsili, sosial müdafiəyə ehtiyacı olanların problemlərinin həlli istiqamətində görülən işlər, gənclər təşkilatlarının formalaşması, inkişafı üçün yaradılan şərait bu sahəyə böyük diqqətin nəticəsidir. Dövlətin gənclərlə bağlı siyasətinin uğurla həyata keçirilməsində bu mühüm addımın böyük rolu vardır. Daha ətraflı »

2025-ci il Azərbaycana uğurla qədəm qoyub. Yeni ilin ilk günlərindən işğaldan azad olunmuş torpaqlarımıza yeni köç karvanları üz tutub. İnsanlar sonsuz sevinc hissi ilə illərlə həsrət qaldıqları yurd-yuvalarına qayıdırlar… Məcburi köçkün olmayanlar da bu səhnələri həyəcansız izləyə bilmir və qeyri-ixtiyari hər kəsin dilindən “şükür” kəlməsi qopur. Bəli, çox şükür ki, Qarabağ bizimdir, şükürlər olsun ki, artıq ölkəmizdə didərgin və köçkün vətəndaşlarımız olmayacaq.
“Sanki yenidən dünyaya doğulmuşuq”, – deyirlər doğma ocağa ayaq basan insanlar. Əlbəttə ki, bundan sonra isə uğurlu və uzaqgörən siyasəti ilə bizə Zəfər sevincini yaşadan Müzəffər Ali Baş Komandan, Prezident İlham Əliyevə təşəkkürlərini bildirir, şəhidlərimizə Allahdan rəhmət diləyir, qazilərimizə şəfa arzulayırlar.
İllər təzələnsə də, zaman keçsə də, Qələbə uğrunda döyüş meydanlarında canından, qanından keçən insanlar unudulmur onlar əbədi olaraq qədirbilən xalqın yaddaşında yaşayacaqlar.
Bizim rayonumuzda da şəhid ailələri qayğı ilə əhatə olunublar. Rayon rəhbərindən başlayaraq məktəblilərədək hər kəs bu ailələri ziyarət edir, onlarla həmsöhbət olur, qəhrəmanların ömür yolunun səhifələrini vərəqləyirlər.
Bu günlərdə Tərtər Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Müstəqm Məmmədov rayonun Seydimli kəndində Vətən müharibəsi şəhidi Aysənan Abbasovun və Səhlabad kəndində Vətən müharibəsi şəhidi İntiqam Ağayevin ailələrini ziyarət edib.
Rayon rəhbəri Aysənanın atası Əsgər Abbasovu 65, İntiqamın anası Gülnarə Salahovanı 60 illik yubileyləri münasibətilə təbrik edib, onlara gül dəstəsi və rayon icra hakimiyyətinin təşəkkürnamələrini təqdim edib. Daha ətraflı »

Xoş əhval -ruhiyyə ilə

Tərtər-Ağdərə-Goranboy Seçki Dairəsi üzrə 50 seçki məntəqəsində seçicilər xoş əhval-ruhiyyə ilə bələdiyyə seçkilərinə qatılmışdılar.
Bu da təbiidir. Çünki insanların builki seçkilərdən gözləntiləri böyükdür. Xüsusən də yerli özünüidarəetmənin təkmilləşdirilməsi, əhaliyə göstərilən xidmətlərin yüksəldilməsi və vətəndaş məmnunluğunun artırılması kimi mühüm vəzifələrin yerinə yetirilməsində yeni seçilən bələdiyyələr əvvəlki illərdəkindən daha fəal olmalıdırlar.
5 saylı seçki məntəqəsinə gələn şəhər sakini Bəxtilə Əliyeva bununla bağlı öz fikirlərini söylədi:
–Həyatımız daim yenilənir. Hər bir sahədə müasir tələblərə cavab verən islahatlar həyata keçirilir. İndiki bələdiyyə seçkiləri də bu məqsədi daşıyır. Yəni iri, bir neçə kəndi əhatə edən bələdiyyələrin imkanları da çox olacaq və bunlar sakinlərin etimadını doğrulda biləcəklər. Mən məntəqəyə ailə üzvlərimlə birlikdə gəlmişəm. Burada şəhər sakinlərinin fəallığını görürəm. Məntəqədə işlər şəffaf qurulub, hər kəs sərbəst şəkildə istədiyi namizədlərə səs verir.
Səsverməyə nəzarət edən müşahidəçilər burada heç bir qanun pozuntusu olmadığını bildirdilər.

“YENİ TƏRTƏR”

“Olimpiya Kompleksinin Tərtərdə açılması böyük məna daşıyır. Burada öz gücünü artıran gənclər ölkəmizin uğurlu inkişafına töhfələr verəcəklər. Mən buna əminəm.”

İlham Əliyev,
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti

Rayonumuzda Olimpiya İdman Kompleksinin tikintisi Prezident İlham Əliyevin Fərmanı ilə təsdiq edilmiş “Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı”na əsasən aparılıb. 3 iyun 2020-ci il tarixində kompleksin açılışında iştirak edən dövlət başçısı burada görülən işlərlə tanış olub və qeyd edib ki, “indi Tərtərdə də idmanla məşğul olmaq üçün çox gözəl imkanlar olacaq”.

Hazırda Tərtər Olimpiya İdman Kompleksində vəziyyət necədir? Bu sualla Kompleksin müdiri Emin Dadaşova müraciət etdik O dedi:
–Əlbəttə, rayonumuzda belə bir müasir İdman Kompleksinin açılması qəhrəman Tərtərin tarixində mühüm hadisə oldu və bütün rayon sakinlərini sevindirdi. Ona görə ki, fiziki güc həm də mənəvi saflıq deməkdir. Gənclərimizin idmanın müxtəlif növləri ilə məşğul olmasının vətənpərvər gəncliyin yetişməsində böyük rolu var. Hesab edirəm ki, 44 günlük Vətən müharibəsində qazandığımız möhtəşəm Qələbə gənclərimizin idmana olan marağını daha da artırıb. İdman meydançalarında qalib xalqın nümayəndəsi kimi çıxış etmək olduqca qürurvericidir. Məhz buna görə də son illərdə idmançılarımızın nailiyyətləri xeyli artıb.
–Hazırda Kompleksdə idmanın ənənəvi növləri ilə yanaşı, rayonumuz üçün yeni olan idman bölmələri fəaliyyət göstərir. Bu barədə nə deyə bilərsiniz?
–Əvvəlcə qeyd edim ki, karate, futbol, kikboksinq və sərbəst güləş tərtərlilərin ən çox maraq göstərdikləri idman növləridir. Ümumiyyətlə, Qarabağda güləş həmişə sevilib və geniş yayılıb. Tərtərdə də güləş üzrə gözəl məşqçi müəllimlərimiz olub və onlar bu növ idmanı uşaq və yeniyetmələrə sevdiriblər. SSRİ idman ustası Sabir Zeynalovun və başqalarının adlarını çəkə bilərəm.
Ənənəvi idman növlərilə yanaşı, son illər, yəni Kompleksimiz fəaliyyətə başlayandan sonra burada idmanın üzgüçülük, gimnastika, idman rəqsləri kimi yeni növləri üzrə bölmələri fəaliyyətə başlayıb. Nəticələr gözləniləndən də sevindiricidir. Xüsusən tərtərlilər arasında üzgüçülüyə maraq böyükdür. Bu bölmədə həm uşaqlar məşğul olurlar, həm də həkim təyinatı ilə göndərilən müxtəlif vətəndaşlar xidmətimizdən istifadə edirlər. Xüsusən yay aylarında üzgüçülüyə maraq böyük olur. Hovuzlarda gigiyenik qaydaların gözlənilməsini, uşaqlara və böyüklərə daimi nəzarət olunmasını diqqət mərkəzində saxlayırıq.
Uşaqlara və yeniyetmələrə fiziki və mənəvi cəhətdən böyük təsir göstərən idman növünün biri də gimnastikadır. Kompleksimizdə “Gimnastika hamı üçün” bölməsi fəaliyyət göstərir. Qürurverici haldır ki, ötən il Tərtərin tarixində ilk dəfə olaraq gimnastika üzrə respublika birinciliyi məhz bi-zim kompleksdə keçirildi. Bu hadisə rayonumuzda böyük maraq doğurdu və uşaqların və eləcə də böyüklərin gimnastikaya olan münasibətini kökündən dəyişdi. Düzdür, bizim yetirmələr birbaşa çempionata qatılmadılar, ancaq onlar da öz bacarıqlarını nümayiş etdirdilər ki, bu da gimnastikanın rayonumuzda gələcək inkişafına stimul verdi.
İdman rəqsləri bölməsi də yenidir və uşaqlarımız tərəfindən çox sevilir.
–Emin müəllim, 2024-cü ilin yekunları ilə bağlı nə deyə bilərsiniz?
–Uğurlarımız çoxdur və bunları sadalamaqla qurtaran deyil. Qeyd etmək istəyirəm ki, ötən il Şamxal Rəfizadənin rəhbərliyi ilə yaradılmış Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı El-man Hüseynov adına “Dəmir Yumruq” İdman Klubu ili əla nəticələrlə başa vurub və region üzrə “Ən yaxşı klub” adına layiq görülüb. Ayrı-ayrı yarışlarda 30-a yaxın idmançımız kikboksinq idman növü üzrə nümunəvi çıxışlarına görə qızıl medalla təltif edilib.
Sərbəst güləş üzrə məşqci Nicat Həsənovun rəhbərliyi ilə tərtərli uşaqlar bölgə və respublika yarışlarında ümumilikdə 31 medala layiq görülüblər, bunlardan 11 qızıl, 12 gümüş, 8 bürünc medaldır.
Məşqçilər arasında Ruhi Hüseynovun adını xüsusilə qeyd etmək istəyirəm. Belə ki, onun yetirmələrindən Qədir Bərxudarlı Savat üzrə birincilikdə və Kunq-Fu üzrə Azərbaycan birinciliyində 1-ci yerin sahibi olub. Davud Vəlibəylinin, İbrahim Həsənzadənin, İsabalı Məmmədzadənin, Məhəmməd Mahmudovun, Röyal Həsənlinin adlarını da fəxrlə çəkmək istəyirəm. Onlar bir qayda olaraq yarışlarda ən yüksək nəticələr əldə edərək qəhrəman Tərtərin adını yüksəklərə qaldırırlar. Gənc idmançılarımızın qələbədən-qələbəyə inamla ad-dımlamasında Tərtər Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Müstəqim Məmmədovun xüsusi dəstəyi qeyd olunmalıdır. Rayon rəhbəri daimi olaraq yarışlardan qayıdan idmançılarımızı qəbul edir, onlarla söhbətlər aparır, hədiyyə və təşəkkürnamələr təqdim edir. Bu isə uşaqlarda ruh yüksəkliyi yaradır, özlərinə inam hissini artırır. Daha ətraflı »

“Kənd təsərrüfatının inkişafı prioritet məsələdir. Bu, sosial, iqtisadi sahədir, qeyri-neft sektorunun inkişafı üçün dəstəkdir.”                                                                                                 İlham Əliyev, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti

Kənd təsərrüfatı – ərzaq təhlükəsizliyinin təmin edilməsində, iş yerlərinin yaradılmasında, kənd yerlərinin inkişafında mühüm rol oynayan fundamental iqtisadi sahədir. İqlim dəyişikliyi, əhalinin artımı və ərzaq bazarında rəqabətin artması kimi qlobal çağırışlar fonunda kənd təsərrüfatının dəqiq, aktual və hərtərəfli təhlilinin aparılması günümüzün tələbi kimi ortaya çıxır. Bu istiqamətdə işlərin təşkili üçün ən effektiv vasitələrdən biri kənd təsərrüfatının siyahıyaalınmasının aparılmasıdır.
Kənd təsərrüfatının siyahıyaalınması – ölkədə kənd təsərrüfatının bütün əsas aspektləri üzrə təfsilatı məlumat əldə etmək üçün aparılan kompleks statistik sorğudur. Bu sorğu torpaqdan istifadə vəziyyəti, əkin sahələrinin strukturu, suvarma, mal-qaranın sayı və sürü dövriyyəsi, təsərrüfatların istehsal göstəriciləri, əmək resursları və digər imkanları barədə geniş məlumat almaq fürsətini verir. Siyahıyaalmanın keçirilməsi təkcə kənd təsərrüfatı sektorunun mövcud vəziyyətini qiymətləndirməyə deyil, həm də onun güclü və zəif tərəflərini görməyə, bu sahədəki tendensiyaları müəyyən etməyə imkan verir. Bu mühüm informasiya mənbəyi dövlət tərəfindən fermerlərə dəstək üçün effektiv strategiya və proqramların işlənib hazırlanmasında, eyni zamanda aqrar sektora cəlb ediləcək investisiyaların istiqamətinin müəyyənləşdirilməsində xüsusi əhəmiyyətə malikdir.
Dünya ölkələrinin təcrübəsində kənd təsərrüfatı siyahıyaalmaları adətən on ildə bir dəfə keçirilir. Nəzərə alsaq ki, sonuncu dəfə keçirilmiş kənd təsərrüfatının siyahıyaalmasından ötən on il ərzində ölkədə kənd təsərrüfatı istehsalçılarının fəaliyyətində, sayında, strukturunda, inzibati ərazi bölgüsündə dəyişikliklər baş vermişdir, bu halda so-sial-iqtisadi inkişaf sahəsində çağdaş problemlərin həllinə ünvanlanacaq tədbirlər kənd təsərrüfatı məhsulu istehsalçıları haqqında ətraflı məlumatların toplanması üçün yeni siyahıyaalmanın keçirilməsi zərurətini ortaya qoyur.
Kənd təsərrüfatı siyahıyaalmasından bəhs edərkən bu mühüm statistik tədbi-rin tarixinə qısa nəzər salmaq məqsədəuyğun olardı. Beləliklə, 19-cu əsrdən başlayan kənd təsərrüfatı siyahıyaalmaları 1835-ci ildə Norveçdə, 1840-cı ildə ABŞ-da, 1846-cı ildə Belçikada, 1852-ci ildə Uruqvayda, 1866-cı ildə Böyük Britaniyada, 1888-ci ildə Argentinada, 1895-ci ildə Macarıstanda, 1896-cı ildə Kanadada, 1897-ci ildə Bolqarıstanda keçirilmişdir. 1905-ci ildə Romada Beynəlxalq Kənd Təsərrüfatı İnstitutunun (IIA) yaradılmasından sonra bir çox dövlətlər bütün dünyada kənd təsərrüfatı siyahıyaalmalarının vahid əsaslarla keçirilməsi barədə razılığa gəldilər. Beləcə 1929-1930-cu illər üçün ilk Ümumdünya kənd təsərrüfatı siyahıyaalınması proqramı (WCA) hazırlandı və 60-a yaxın ölkədə tətbiq edildi. Proqramın 1940-cı il üçün nəzərdə tutulan növbəti mərhələsi İkinci Dünya müharibəsinin başlaması səbəbindən tamamlana bilmədi. 1945-ci ildə Beynəlxalq Kənd Təsərrüfatı İnstitutunun əsasında Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatı (FAO) yaradıldı və 1950-ci ildən başlayaraq hər on ildən bir yenilənən vahid Ümumdünya kənd təsərrüfatı siyahıyaalınması proqramının hazırlanması təmin edildi. Hal-hazırda dünya ölkələri tərəfindən tətbiq olunan mövcud Ümumdünya kənd təsərrüfatı siyahıyaalınması proqramının 2020-ci il raundu 10-cu proqramdır və 2016-2025-ci illəri əhatə edir. Daha ətraflı »