Od Günəşin özüdür, zülmətin qənimidir
Od insanın yaradılış prosesinin ikinci mərhələsidir. Od tərəqqidir, inkişafdır, işıqdır, istilikdir, qoruyucudur. Od Günəşin özüdür, enerji selidir, gündüzdür, qaranlığın, zülmətin qənimidir.
Məhz odu əldə edəndən sonra insanlar oturaq həyata keçmişlər. Xalqımızın evə, ailəyə, yurda, müqəddəs yerlərə “ocaq” deməsi də təsadüfi deyil. Çünki odda-ocaqda bərəkət olar, mehribanlıq olar, birlik, vəhdət olar. Dünyada yalnız çağdaş Azərbaycana, əski Midiyaya “Odlar Yurdu” deyiblər. Qədim yunan mifologiyasında Prometeyin od almaq məqsədilə vətənini axtarmağa getməsi, Qaf dağına yetişməsi kimi işarətlər yalnız Azərbaycan üzərində dayanmağa əsas verir. Məhz bu ərazidə yerin altından canlı alovlar pərvaz-lanıb. Yeri gəlmişkən, Ərgənəkonda mühasirədə qalan türklər tarixdə ilk dəfə od yandırmaqla mühasirədən çıxıb öz ata-baba yurdlarının yolunu tapa bilmişdilər. Türklərin həyatında baş verən bu dirçəliş, yəni doğma yurda qayıdılan gün, yaz fəslinin əvvəlinə təsadüf edirdi. Məhz bu səbəbə görə də türklərin xaqanı hər il həmin tarixi günün xatirəsini yaşatmaq üçün böyük bir tonqal qalatdırıb iri bir çəkiclə atəş üzərinə qoyulmuş dəmirə zərbələr endirərək, yeni ilin gəlişini və bayramın başladığını elan edirdi.
Qədim oğuzlarda da tonqal həmrəyliyə, birliyə çağırış rəmzi idi. “Kitabi-Dədə Qorqud”da deyilir ki, hündür yerdə bir tonqal qalananda xəbərdarlıq və səfərbərlik, ikisi – fəlakət və döyüşə çağırış, üçü – zəfər və təntənə demək idi. Zərdüştilərdə il ərzində keçirilən Cəngavərlərin Odu mərasimi (31 mart) və Səma Döyüşçüsü (10 sentyabr) bayramı da məhz odla əlaqəlidir. Daha ətraflı »
Yeni ismarıclar