1992-ci ilin fevral ayının 25-dən 26-na keçən gecə Azərbaycan tarixinin ən dəhşətli səhifələrindən biri olan Xocalı soyqırımı aktı baş vermişdir.

Azərbaycanın Ümummilli Lideri Heydər Əliyev bu barədə deyib: “Bütövlükdə Azərbaycan xalqına qarşı yönəldilmiş Xocalı soyqırımı öz ağlasığmaz qəddarlığı və qeyri-insani cəza üsulları ilə bəşər tarixində bir vəhşilik aktıdır. Bu soyqırımı, eyni zamanda, bütün bəşəriyyətə qarşı tarixi bir cinayətdir. Xocalı faciəsi – Ermənistanın millətçi, vəhşi qüvvələri tərəfindən Azərbaycana qarşı edilən soyqırımıdır – vəhşiliyin görünməmiş təzahürüdür”.

Faciə günü Xocalı şəhərini tərk edən əhali pusquya salındı və Naxçıvanlı, habelə Pircamal kəndləri yaxınlığında erməni hərbi postları tərəfindən ya atəşə tutularaq qətlə yetirildi, ya da əsir götürüldü. Hücum başladıqdan sonra şəhərdə qalan 2500-ə yaxın əhali azərbaycanlıların nəzarətində olan ən yaxın məkana çatmaq məqsədilə şəhəri tərk etməyə cəhd etdilər. Əsasən qadın və uşaqlardan ibarət əhalinin qalan hissəsi dağlarda təqibdən gizlənən zaman donvurma nəticəsində həlak oldular.

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev soyqırım barədə deyib: “Xocalı faciəsi iki yüz ildən çox müddətdə erməni millətçilərinin xalqımıza qarşı apardığı soyqırımı siyasətinin qanlı səhifəsidir”.

Bu soyqırımı nəticəsində, rəsmi rəqəmlərə görə, 613 nəfər öldürülüb ki, onlardan 63 nəfəri uşaq, 106 nəfəri qadın, 70 nəfəri isə qoca idi.

İşğal nəticəsində Xocalı şəhəri xarabalığa çevrilmişdir.

“Bu soyqırımı, eyni zamanda, bütün bəşəriyyətə qarşı tarixi bir cinayətdir” – deyən Ulu Öndər Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə 1994-cü il fevralın 24-də Milli Məclis “Xocalı soyqırımı günü haqqında” qərar qəbul etdi. Daha ətraflı »

Bu gün Azərbaycan Respublikası xalqımızın milli maraqlarını rəhbər tutaraq, yeni reallıqlar şəraitində müstəqil siyasətini daha cəsarətlə, prinsipiallıqla davam etdirir, Konstitusiyanın tələblərinə və öz suveren hüquqlarına əsaslanaraq, qarşıda duran strateji hədəflərə doğru inamla irəliləyir.

İlham Əliyev,
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti

İLHAM ƏLİYEV VƏ DÖVLƏTÇİLİK İRSİ

Azərbaycanın dövlətçilik ənənələri əsrlərin sınağından keçərək formalaşmış və müasir dövrdə yeni inkişaf mərhələsinə qədəm qoymuşdur. Sovet İttifaqının dağılması ilə Azərbaycan 1991-ci ildə yenidən müstəqilliyini bərpa etdi. Lakin müstəqilliyin ilk illəri siyasi və iqtisadi çətinliklərlə müşayiət olunurdu. Ölkə daxili çəkişmələr, iqtisadi böhran və xarici təhdidlər qarşısında idi. Hakimiyyətin qeyri-sabitliyi dövlət strukturlarının zəifləməsinə, sosial və iqtisadi problemlərin dərinləşməsinə səbəb olmuşdu. Bundan əlavə, Ermənistanın Azərbaycana qarşı təcavüzü və Dağlıq Qarabağda baş verən müharibə ölkəni daha da zəiflətdi. Belə bir mürəkkəb dövrdə xalqın təkidli tələbi ilə Heydər Əliyev hakimiyyətə qayıtdı və dövlət quruculuğunun əsasını qoydu. Onun uzaqgörən siyasəti nəticəsində siyasi sabitlik təmin edildi, iqtisadi dirçəlişə başlanıldı və beynəlxalq aləmdə Azərbaycanın mövqeyi gücləndi. 1994-cü ildə “Əsrin müqaviləsi” adlı neft kontraktı imzalandı və bu, ölkənin iqtisadi inkişafının əsasını qoydu. Azərbaycanın enerji resurslarından səmərəli istifadə etməsi qlobal enerji bazarında mühüm rol oynamasına və iqtisadiyyatının güclənməsinə səbəb oldu.
1995-ci ildə qəbul edilən Konstitusiya müasir Azərbaycan dövlətçiliyinin hüquqi əsaslarını müəyyən etdi. Bu dövrdən etibarən ölkədə iqtisadi, siyasi və hərbi sahələrdə köklü islahatlar aparıldı. Hüquq sistemi modernləşdirildi, dövlət idarəçiliyində şəffaflıq artırıldı və vətəndaş cəmiyyəti inkişaf etdirildi. Ordu quruculuğuna xüsusi diqqət yetirildi, müdafiə sənayesi gücləndirildi və müasir hərbi texnologiyaların ölkəyə gətirilməsi təmin olundu.
Azərbaycan dövlətçiliyi tarix boyu mürəkkəb sınaqlardan keçsə də, müasir dövrdə yeni bir inkişaf mərhələsinə qədəm qoyub. Bu gün Azərbaycan regionun lider dövlətlərindən biri kimi bölgə siyasətini formalaşdıran əsas aktorlardan sayılır. Xüsusilə, enerji diplomatiyası, nəqliyyat dəhlizləri və hərbi gücün artırılması istiqamətində aparılan siyasət dövlətçiliyin möhkəmlənməsinə töhfə verib.
Azərbaycanın müasir inkişafı və güclənməsi Prezident İlham Əliyevin uzaqgörən və çevik siyasəti ilə sıx bağlıdır. 2003-cü ildən etibarən onun rəhbərliyi altında həyata keçirilən islahatlar, strateji layihələr və beynəlxalq siyasətdə ba-lanslı yanaşma ölkənin regional və qlobal arenada mövqeyini gücləndirib. İlham Əliyevin liderliyi ilə Azərbaycanda siyasi sabitlik təmin olunub, iqtisadi inkişafın yeni mərhələsinə qədəm qoyulub və sosial rifahın artırılması istiqamətində ardıcıl addımlar atılıb. Onun təşəbbüsü ilə həyata keçirilən genişmiqyaslı iqtisadi islahatlar qeyri-neft sektorunun inkişafına təkan verib, kənd təsərrüfatı, sənaye və texnologiya sahələrində modernizasiya aparılıb.
Prezident İlham Əliyevin xüsusi diqqəti sayəsində Azərbaycan regionda və dünyada mühüm enerji mərkəzinə çevrilib. O, 1994-cü ildə Ümummilli Lider Heydər Əliyevin imzaladığı “Əsrin müqaviləsi”nin uğurlu davamçısı olaraq, ölkənin enerji resurslarının effektiv istifadəsini təmin edib və yeni qaz kəmərlərinin inşasına start verib. Onun təşəbbüsü ilə həyata keçirilən TANAP, TAP kimi enerji layihələri Azərbaycanın Avropanın enerji təhlükəsizliyindəki strateji rolunu artırıb. COP29-un Azərbaycanda keçirilməsi də məhz Prezident İlham Əliyevin ölkəni yaşıl enerji mərkəzinə çevirmək istiqamətində atdığı mühüm addımların nəticəsidir. Daha ətraflı »

Şəhid analarının yaralı qəlbini ovutdu, özü də şəhidliyə ucaldı

Düşünəndə ki, torpaq uğrunda necə və neçə igidlər həlak olub, az qala o torpağı hər gün qucaqlamaq, öpüb gözünün üstünə qoymaq istəyirsən… Onların hər birinin qarşısında sayğı duruşunda durmaq istəyirsən, amma görürsən ki, yenə də azdır. Belə igidlərimizdən biri də Tərtərimizin fəxri, Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Elman Hüseynovdur. Hüseynov Elman Süleyman oğlu 28 fevral 1952-ci ildə Tərtər rayonunun Azad Qaraqoyunlu (İlxıçılar) kəndində doğulmuşdur. 1985–1988-ci illərdə Tərtər rayon Xalq Deputatları Soveti İcraiyyə Komitəsi sədrinin birinci müavini, 1988–1990-cı illərdə Tərtərçay Hidroqovşağı İstismarı İdarəsinin rəisi, sonra isə rayon Partiya Komitəsində təlimatçı vəzifələrində çalışmışdır. Dəfələrlə rayon sovetinə deputat seçilmişdir.
Elman müəllim Tərtərdə ilk döyüşə atılan qəhrəmanlardan biri idi. O, pərakəndə olan bütün döyüşçüləri bir yerə toplamağı bacarmışdı. Bərdə, Tərtər, Seydimli batalyonlarını birləşdirən komandir olmuşdu.
Hər zaman Tərtərin qəhrəman oğulları haqqında söhbət düşəndə, mən onun adını çəkmək istəyirəm.
Elman Hüseynov haqqında xatirələri ilk olaraq atamdan eşitmişdim. Bu yazı ilə bağlı yenə də atama, onun batalyonunda döyüşən insana suallar verdim və atamın cavablarından başa düşdüm ki, həqiqətən bir qəhrəman itirmişik.
Öyrəndim ki, “Tərtər Özünümüdafiə Batalyonu”nun komandiri Elman Hüseynov çox ziyalı bir insan idi. Onun yanında döyüşçülər qorxu bilməzdi. Danışığı, hərəkətləri çox səliqəli idi. Əsgərlərinin yanında uzandığını, durduğunu heç kim görməzdi.
“Tərtər Özünümüdafiə Batalyonu”nun yaranmasında böyük əməyi olub. Daha ətraflı »

Şəhid atası Cəmil Hacıyev ziyarət edilib

Tərtər Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Müstəqim Məmmədov Tərtər şəhərində Vətən müharibəsi şəhidi Hacıyev Qubad Cəmil oğlunun ailəsini ziyarət edib, atası Cəmil Hacıyevi 65 illik yubileyi münasibəti ilə təbrik edərək, ona gül dəstəsi və rayon icra hakimiyyətinin təşəkkürnaməsini təqdim edib.
Rayon rəhbəri şəhid və qazilərin qəhrəmanlıqlarından söz açıb və bildirib ki, bu gün onların qanı-canı bahasına torpaqlarımız işğaldan azad olub, suverenliyimiz bərpa edilib.
Qeyd edək ki, şəhid Qubad Hacıyev 1988-ci il may ayının 19-da Tərtər şəhərində anadan olub. Azərbaycan Or-dusunun kiçik çavuşu olan Qubad Hacıyev 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistanın işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan Vətən müharibəsi zamanı Suqovuşanın azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə savaşıb. Qubad Hacıyev oktyabrın 10-da Ağdərə istiqamətində gedən döyüşlərdə şəhid olub. Yevlax rayonunun Nəmirli kəndində dəfn olunub. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin müvafiq Sərəncamlarına əsasən Qubad Hacıyev ölümündən sonra “Vətən uğrunda”, “Laçının azad olunmasına görə”, “Suqovuşanın azad olunmasına görə” və “İgidliyə görə” medalları ilə təltif edilib.

Rayon rəhbəri Vətən müharibəsi şəhidi Ağayev İntiqam Hüseyn oğlunun anası Gülnarə Salahovanı cərrahiyyə əməliyyatından sonra evində ziyarət edib, onun səhhəti və ailənin qayğıları ilə maraqlanıb.
Qeyd edək ki, İntiqam Ağayev 1998-ci il mart ayının 1-də Tərtər rayonunun Səhləbad kəndində anadan olub. Azərbaycan Ordusunun əsgəri olan İntiqam Ağayev 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistanın işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan Vətən müharibəsi zamanı Suqovuşanın azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə savaşıb. İntiqam Ağayev oktyabrın 8-də Ağdərə istiqamətində gedən döyüşlər zamanı şəhid olub.
Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatıldığı və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin müvafiq Sərəncamlarına əsasən İntiqam Ağayev ölümündən sonra “Vətən uğrunda”, “Suqovuşanın azad olunmasına görə” və “Laçının azad olunmasına görə” medalları ilə təltif edilib.
Görüş zamanı qeyd olunub ki, şəhid ailələrinə qayğı gös-tərilməsi hər birimizin vətəndaşlıq borcudur.

Tərtər Rayon İcra Hakimiyyəti başçısının birinci müavini Elvin Umudov Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin səlahiyyətli nümayəndəsi, Tərtər Cümə Məscidinin imamı Sadiq Cəfərov və aparatın məsul əməkdaşları ilə birlikdə rayonun Mamırlı kəndində Birinci Qarabağ müharibəsi şəhidi Müşviq İsmayılovun anası Rəqiyyə İsmayılovanın yas mərasimində iştirak edib, mərhumun ailə üzvlərinə başsağlığı verib.
Müşviq İsmayılov 1971-ci il dekabr ayının 31-də Tərtər rayonunun Mamırlı kəndində anadan olmuşdur. Həmin kənd orta məktəbini bitirib və keçmiş Sovet ordusu sıralarında həqiqi hərbi xidmətdə olmuşdur. Hərbi xidmətdən qayıtdıqdan sonra yaşadığı doğma kənddə kolxozçu işləyib. 1993-cü ilin noyabr ayında rayon hərbi komissarlığı tərəfindən Milli Ordu sıralarına səfərbər edilib. Xidmət etdiyi Milli Ordunun N saylı hərbi hissəsinin tərkibində erməni faşistlərinə qarşı Ağdərə bölgəsində gedən döyüşlərdə iştirak edib. 5 may 1994-cü ildə Ağdərə rayonunun Həsənqaya kəndi uğrunda gedən döyüşdə şəhid olub.
Subay idi. Mamırlı kənd qəbiristanlığında dəfn olunub.
Mərhumun yaxınları onların ailəsinə göstərilən qayğıya görə təşəkkür ediblər.

Tərtərdə Vətən müharibəsi şəhidi Elməddin Əliyevin qardaşı Samir Əliyevin toy şənliyi keçirilib.
Toy şənliyində ailə üzvləri ilə bərabər Tərtər Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Müstəqim Məmmədov, hüquq mühafizə orqanlarının rəhbərləri, şəhid ailələri, qazilər, veteranlar iştirak ediblər.
Tərtər Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Müstəqim Məmmədov toy mərasimində çıxış edərək yeni ailə quran gəncləri təbrik edib, onlara xoşbəxtlik, firavan həyat arzulayıb.
Toy şənliyində rayon polis şöbəsinin rəisi Elçin Qasımov və rayon prokuroru Əli Qurbanov da yeni ailə quran çütlüyü təbrik edib, onlara xoş arzularını çatdırıblar.
Qeyd edək ki, Elməddin Əliyev 1985-ci il iyulun 2-də Tərtər rayonunun Yuxarı Qapanlı kəndində anadan olub.
Azərbaycan Ordusunun kiçik çavuşu olan Elməddin Əliyev 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistanın işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan Vətən müharibəsi zamanı Suqovuşanın azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə savaşıb. Elməddin Əliyev sentyabrın 29-da Suqovuşan döyüşləri zamanı şəhid olub. Tərtər rayonunun Yuxarı Qapanlı kəndində dəfn olunub.
Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin müvafiq Sərəncamlarına əsasən Elməddin Əliyev ölümündən sonra “Vətən uğrunda”, “İgidliyə görə” və “Suqovuşanın azad olunmasına görə” medalları ilə təltif olunub.

ANCAQ BİZ BU FACİƏNİ UNUTMAYACAĞIQ VƏ UNUTDURMAYACAĞIQ

ƏDALƏT GEC-TEZ ÖZ YERİNİ TAPIR

Bəzən zaman dayanır, bəzən gecə sonsuzadək uzanır… Fevralın 25-dən 26-na keçən o qaranlıq gecə də belə idi – sonsuz bir dəhşət, sönməyən bir alov. O gecə Xocalı yandı, külə döndü, fəryadını göylərə sovurdu. Lakin nə göy üsyan etdi, nə yer titrədi. Dünya susdu…
Xocalı – Qarabağın döyünən ürəyi, Azərbaycanın qan yaddaşı. O, təkcə bir şəhər deyil, bir millətin qanına, göz yaşına və səssiz harayına çevrilmiş bir ad oldu. 1992-ci ilin o qış gecəsində Xocalı tarixdən silinmək istəndi, lakin unudulmaz oldu.
Xocalı şəhəri 1988-ci ildə başlayan Qarabağ münaqişəsindən əvvəl Qarabağın strateji əhəmiyyətə malik və ən füsunkar guşələrindən biri, igidlərin yurd yeri idi. Bura təkcə evlərin, məktəblərin, küçələrin deyil, həm də arzuların, xəyalların yaşadığı bir şəhər idi. Amma düşmən buranı yalnız bir torpaq parçası kimi gördü. Şəhər 1991-ci ilin oktyabr ayından mühasirəyə alınmış və blokada şəraitində yaşayırdı. Fevralın ayazlı gecəsi Xocalının bağrına dağ çəkdi. Ətrafı dörd bir yandan mühasirəyə alınan şəhərin son ümid işıqları da söndü. Yollar bağlandı, qapılar sındırıldı, günahsızlar qurban seçildi.
1992-ci il fevralın 25-dən 26-na keçən gecə Xocalı soyqırımı baş verdi – elə bir soyqırımı ki, onun qanlı izləri nə tarixdən, nə də zamanın yaddaşından silinə bilmədi. Ermənistan silahlı qüvvələri keçmiş SSRİ-nin 366-cı motoatıcı alayının köməyi ilə Xocalıya hücum edərək bəşəriyyətin vicdanını ləkələyən bir qətliam törətdi. Uşaqların qışqırığı, anaların fəryadı, torpağa qarışan göz yaşları bu torpağın sükutunda əbədi iz buraxdı. Qanla yazılacaq bir səhifəyə çevirdi. Daha ətraflı »

Xocalı faciəsi qan yaddaşımızdır. İndi Azərbaycan xalqı Xocalının işğal tarixini yox, azad olunduğu günü qeyd edir.
Xocalılar öz yurd-yuvalarına qalib xalqın qalib camaatı kimi qayıdırlar. Başları uca. Əliyalın, gözüyaşlı soyuq qış günündə öz ocaqlarından didərgin düşmüş Xocalı sakinləri gözlərində sevinc yaşları, ürəklərində qürur hissi, başları dik evlərinə dönürlər.
1992-ci ilin fevral ayında ermənilər yer üzərində heç yerə sığmayan qətliam törətdilər. Suyumuzu içib çörəyimizi yeyən insanlar bizə düşmən oldular. Ancaq 44 günlük Vətən mühari-bəsi zamanı Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altında Şanlı Ordumuz öz qisasını döyüş meydanında düşmənlərdən aldı. Onların keçilməz sandığı səngərləri dağıtdılar, 32 ildə özününküləşdirdikləri, darmadağın, talan etdikləri torpaqlarımızdan düşməni qovdular. 2023-cü ildə antiterror əməliyyatı zamanı Xocalı şəhəri düşməndən azad edildi. Tarixi və əzəli torpaqlarımız öz sahiblərinə geri qayıtdı. Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyev 15 oktyabrda Xocalıda üçrəngli bayrağımızı ucaltdı.
Bu günlərdə isə Prezident İlham Əliyev xocalılarla Ballıca kəndində görüşdü, onların evlərinin qonağı oldu, ürək sözlərini dinlədi.
Artıq Xocalı çiçəklənir. Sanki torpaq da, daş da, ağaclar da hiss edir ki, camaatı geri dönür. Elə bil Xocalı insanların üzünə gülümsəyir.. Darmadağın edilmiş, xarabalığa çevrilmiş Xocalını bu gün öz əvvəlki vəziyyətindən də gözəl qurub yaradırlar. Bu yazın gəlişini Xocalı öz sakinlərilə qarşılayacaq. Bu bahar onun üçün başqa cür olacaq. Daha ətraflı »

Su dirilikdir, başlanğıcdır, ilk mövcudiyyətdir, həyatın, canlılığın, yaşamağın əsas mənbəyidir, mifik təsəvvürlərdə olduğu kimi, gerçəklikdə də təbiətin oyanmasına təkan verən başlıca qüvvədir.
Hər şey sudan gəlir, bədənimizin də yarıdan çoxu sudan ibarətdir – beynimiz, gözümüz, onurğamız, qanımız sudur. Su Yerin mövcudluğuna səbəbdir, yermənşəli bütün varlıqların yaranması ondandır. Bir sözlə, həyatın davamı susuz mümkün deyil. Əgər Avestada Yaradanın suya toxunmaqla onu müqəddəsləşdirdiyi vurğulanırsa, “Kitabi-Dədə Qorqud”da su aydınlıq sayılır. Çünki o, “Tanrının üzünü görüb”.
Zərdüştilikdə də ilk yaranış kimi suya böyük önəm verilir. Hər il iyunun 19-da Müqəddəs Su və Sağlamlıq bayramı, iyulun 12-də Suya Ehtiram bayramı, noyabrın 5-də isə Müqəddəs Su bayramı keçirilməsi bunu deməyə əsas verir. Avestada göstərilən 7 qəhəmbərdən (xilaskar ruhdan – Ameşa Sipənddən) biri məhz su ilə bağlıdır ki, ilk gerçək çərşənbə də onun şərəfinə həsr olunur.
Kiçik çillədən sonra Novruzun gəlişinin ilk müjdəçisi olan Su Çərşənbəsi xalq arasında “Əzəl Çərşənbə”, “Gözəl Çərşənbə”, “Sular novruzu”, “Gül Çərşənbə” kimi də tanınır. Qədim zərdüştilər bu günü suya ehtiram günü kimi qeyd edir, sübh tezdən axar su üstünə gedir, təzə suda əl-üzünü yuyur, bir-birinin üzərinə su çiləyir, su üstündən atlanır, yaralıların yarasına su səpirdilər. Subay qızlar bulaqlardan sərin, şirin su gətirər, evin ətrafına çiləyər, üzlərini yuyardılar. Daha ətraflı »