Manya Nəcəfova 1935-ci ildə Tərtər rayonunun Sarov kəndində anadan olub. 1955-ci ildə Qaradağlı kəndinə gəlin köçüb. İlk vaxtlar keçmiş Frunze adına kolxozda sıravi pambıqçı, manqa başçısı kimi fəaliyyət göstərib.
1963-cü il Manya xanımın həyatında dönüş nöqtəsi olub. Həmin ildə pambıqçı qadının işgüzarlığı, fəallığı rayon rəhbərliyinin diqqətindən yayınmayıb və o, Azərbaycan SSR Ali Sovetinə deputat seçilib.
Bundan sonra yüksəliş yoluna qədəm qoyub. Ali Sovetin iclaslarında iştirak edən Manya xanım hiss edirdi ki, artıq orta təhsillə kifayətlənmək olmaz.
Beləliklə o, qərarını verir. Bir müddət hazırlaşdıqdan sonra o zamankı Kənd Təsərrüfatı İnstitutunun aqronomluq fakültəsinə daxil olur və 1970-ci ildə buranı alim-aqronom ixtisası üzrə bitirir.
Həmin illərdə Manya Nəcəfovanı kolxoz sədri seçirlər. Evdə körpə uşaqlar, ailə, institut və üç kəndi əhatə edən böyük bir təsərrüfatın rəhbəri– o, bu qədər işin öhdəsindən necə gəlirdi?
Oğlu Mətləb müəllim bu barədə deyir:
–Anam gücünü ailəsindən alırdı. İlk növbədə rəhmətlik atam həmişə onu dəstəkləyib. Hər yerdə yanında olub. Evdə isə nənəm elə şərait yaradırdı ki, anam uşaqlardan nigaran qalmasın. Daha ətraflı »

Rayonumuzun qadınları Məlahət İbrahimovanı yaxşı tanıyırlar (adı Məlahət olsa da, onu Gözəl deyə çağırırlar). Bəlkə ona görə Gözəl deyirlər ki, özü də gözəllik ustasıdır. 34 ildən çoxdur ki, sevimli peşəsi ilə qadınlarımızın xidmətindədir.
Məlahət xanım deyir:
–Mən Kəlbəcər rayonunun Nadirxanlı kəndində anadan olmuşam. Orta məktəbi bitirəndən sonra 1990-cı ildə Laçın şəhərində kollecdə təhsil alıb, dərzilik peşəsinə yiyələndim. Öz rayonumuzda məişət evində işləyirdim. 1992-ci ildə həyatımız dəyişdi. Ailəmiz məcburi köçkün kimi Tərtərə gəlib burada məskunlaşdı.
Çətin günlərdə dərzilik peşəsi Məlahət xanıma çox kömək oldu. Tezliklə tərtərli qadınlar onu tanıdılar və səliqə-səhmanına, xasiyyətinə, mülayim təbiətinə görə çox sevdilər. Ailə qurdu, iki övlad anası oldu. Hazırda isə 4 gözəl nəvənin nənəsidir.
Məlahət xanım deyir:
–Tərtər Qadın Resurs Mərkəzi ilə tanışlığım həyatımda dönüş nöqtəsinə çevrildi. Burada biznes təlimlərinə qoşuldum və tezliklə anladım ki, indiyədək sahibkarlıqla bağlı müəyyən biliklərim olmayıb. Ona görə də çətinliklərlə rastlaşmışam. Burada biznes-plan tərtib etməyi öyrəndim, digər zəruri biliklərə yiyələndim və qalib oldum. Daha ətraflı »

Müəllimlik missiyası

2020-ci ilin sentyabr ayı idi. Tərtər şəhəri və ətraf kəndlər dayanmadan düşmən tərəfindən atəşə tutulurdu. Həm cəbhədən, həm də elə mülki sakinlərdən şəhidliklə bağlı xəbərlər gəlirdi. Ancaq bu faciələrin, qəlbüzücü hadisələrin içində bir işıq seli də vardı. Ordumuz irəliləyirdi, qəhrəman əsgərlərimiz, ermənilərin dərsini verirdilər.
Hamının fikri, istəyi bir idi: mümkün qədər bu qələbənin əldə olunmasına kömək etmək!
Həmin günlərdə Sarıcalı kənd tam orta məktəbinin həyətində qəribə bir mənzərə vardı. Ocaqlar qalanır, odun üstündə qazanlar qaynayırdı. Ancaq ocağın ətrafındakılar şagirdlər deyildi. Bunlar məktəbin müəllimləriydi. Onlar əsgərlərimizə yemək bişirib göndərirdilər, həm yaralılara, həm də cəbhənin özünə. Ona görə yox ki, hərbçilərimizin nədənsə korluğu vardı. Yox, bu istək hər kəsin qəlbindən gəlirdi. Qadınların yanında hündürboylu, yaraşıqlı bir qız dayanırdı. Bu, məktəbin direktoru Vəsilə Mehdiyeva idi.
Vəsilə müəllim 44 günlük Vətən müharibəsilə bağlı xatirələrini bizə danışdı:
–O unudulmaz günlərdə düşmən heç nəyə məhəl qoymadan rayonumuzun mülki obyektlərini – məktəbləri, yaşayış evlərini, uşaq bağçalarını atəşə tuturdu. Bilirdik ki, məktəbə gəlmək çox təhlükəlidir. Ancaq heç birimiz evdə qalmaq istəmirdik. Sanki hamı bir güclü yumruğa çevrilmişdi, qorxu yox, qürur, sevinc, sonsuz fərəh hissləri keçirirdik. Ordumuz irəlilədikcə, bizlər də gücümüzün artdığını görürdük. Qadın müəllimlərimizin məhəbbətlə, ürəklərinin hərarətilə hazırladıqları bu xörəklər bəlkə hansısa bir yaralı əsgərə ana əllərinin sevgisini xatırlatmışdısa, biz özümüzü xoşbəxt hiss edirdik. Daha ətraflı »

Od Günəşin özüdür, zülmətin qənimidir

Od insanın yaradılış prosesinin ikinci mərhələsidir. Od tərəqqidir, inkişafdır, işıqdır, istilikdir, qoruyucudur. Od Günəşin özüdür, enerji selidir, gündüzdür, qaranlığın, zülmətin qənimidir.
Məhz odu əldə edəndən sonra insanlar oturaq həyata keçmişlər. Xalqımızın evə, ailəyə, yurda, müqəddəs yerlərə “ocaq” deməsi də təsadüfi deyil. Çünki odda-ocaqda bərəkət olar, mehribanlıq olar, birlik, vəhdət olar. Dünyada yalnız çağdaş Azərbaycana, əski Midiyaya “Odlar Yurdu” deyiblər. Qədim yunan mifologiyasında Prometeyin od almaq məqsədilə vətənini axtarmağa getməsi, Qaf dağına yetişməsi kimi işarətlər yalnız Azərbaycan üzərində dayanmağa əsas verir. Məhz bu ərazidə yerin altından canlı alovlar pərvaz-lanıb. Yeri gəlmişkən, Ərgənəkonda mühasirədə qalan türklər tarixdə ilk dəfə od yandırmaqla mühasirədən çıxıb öz ata-baba yurdlarının yolunu tapa bilmişdilər. Türklərin həyatında baş verən bu dirçəliş, yəni doğma yurda qayıdılan gün, yaz fəslinin əvvəlinə təsadüf edirdi. Məhz bu səbəbə görə də türklərin xaqanı hər il həmin tarixi günün xatirəsini yaşatmaq üçün böyük bir tonqal qalatdırıb iri bir çəkiclə atəş üzərinə qoyulmuş dəmirə zərbələr endirərək, yeni ilin gəlişini və bayramın başladığını elan edirdi.
Qədim oğuzlarda da tonqal həmrəyliyə, birliyə çağırış rəmzi idi. “Kitabi-Dədə Qorqud”da deyilir ki, hündür yerdə bir tonqal qalananda xəbərdarlıq və səfərbərlik, ikisi – fəlakət və döyüşə çağırış, üçü – zəfər və təntənə demək idi. Zərdüştilərdə il ərzində keçirilən Cəngavərlərin Odu mərasimi (31 mart) və Səma Döyüşçüsü (10 sentyabr) bayramı da məhz odla əlaqəlidir. Daha ətraflı »