Vətənin o başı, bu başı olmadığı kimi, o torpaqda şəhid olan oğullarımızın da hansı rayondan olmasının fərqi yoxdur. Onların hamısı vətənin bütövlüyü uğrunda canlarından keçiblər. İstər Birinci Qarabağ müharibəsi, istərsə də İkinci Qarabağ müharibəsində şəhid olan igidlərimizin heç birini unutmamışıq. Onların xatirəsi daim bizlər üçün əzizdir. Hər zaman yad edir, gənc nəsillərin də onları tanımasını istəyirik.
Bu gün haqqında yazacağım şəhid Ağdərə rayonunun Umudlu kəndinin sakini Bağırov Şakir Əvəz oğludur. O da minlərlə vətən oğlu kimi rayonunun, kəndinin müdafiəsi zamanı şəhid olub.
Şəhidimizin bacısı Nəhayət xala qardaşı haqqında ürəkdolusu söhbətlər etdi:
– Biz ailədə 5 bacı, 3 qardaş olmuşuq. Uşaqlardan 4-cü, qardaşlarımdan isə ikinci uşaq Şakir olub. O, 1981-1983-cü illərdə Sovet ordusu sıralarında həqiqi hərbi xidmətdə olub. Hərbi xidmətdən qayıtdıqdan sonra bir müddət kəndimizdə sürücü kimi işləyib. Daha son-ra isə ailəsilə birlikdə Rusiyaya köçüb. Qardaşımla orada yaşayıblar. Müharibə vaxtı anam ağır xəstə idi. Qardaşlarım vətənə qayıdırlar və döyüşlərə qoşulurlar. Həmin vaxt kəndimiz ermənilər tərəfindən mühasirəyə alınmışdı. Bizi çıxarıb Ağdamda qohum evinə yerləşdirdilər. Şakir müharibəyə getməmişdən öncə bütün qohumlarıyla görüşdü, halallaşdı, sonra getdi. Qardaşım Möhübbət isə hərbidə maşın sürürdü. Əsgərlərə ərzaq aparırdı. Daha ətraflı »

1962-ci il dekabr ayının 31-də Tərtər rayonunun Sarıcalı kəndində anadan olub. Buruc kənd orta məktəbini bitirdikdən sonra 1980-1982-ci illərdə Sovet ordusu sıralarında hərbi xidmətdə olub. Hərbi xidmətdən qayıtdıqdan sonra bir müddət “Şəfəq” kolxozunda sıravi kolxozçu işləmiş, sonra isə Bakıya gedərək Binəqədi rayonunun 11 №-li ixtisaslaşdırılmış podrat təmir-tikinti sahəsində ixtisaslı fəhlə kimi fəaliyyət göstərmişdir. 11 noyabr 1991-ci il tarixdə həmin rayonun hərbi komissarlığı tərəfindən könüllü olaraq Milli Ordu sıralarına xidmətə göndərilib. Malıbəylidə erməni quldurlarına qarşı aparılan döyüşlərdə iştirak edib. 1992-ci il yanvar ayının 26-da Daşaltı əməliyyatı zamanı şəhid olub.
Sarıcalı kənd tam orta məktəbi Rövşən Səfərovun adını daşıyır.
Evli idi. Əli və Elməddin adlı iki oğlu yadigar qalıb. Bakıda “Şəhidlər Xiyabanı”nda dəfn olunub.
Ailəsi Bakı şəhərində yaşayır.

“Yeni Tərtər”

1958-ci il fevral ayının 1-də Tərtər şəhərində anadan olub. Orta təhsilini Tərtər şəhər 2 №-li orta məktəbində almış, 1977-ci ildə Gəncə Baza İnşaat Texnikumunu bitirmişdir. Həmin il Sovet ordusu sıralarına çağırılıb və Macarıstan respublikasında xidmət edib. 1979-cu ildə hərbi xidməti başa vurduqdan sonra doğ-ma torpağa qayıtmışdı. Tərtər rayon 1 №-li tikinti-quraşdırma idarəsində usta işləyirdi. 1992-ci ilin yanvar ayından könüllü olaraq “Tərtər Özünümüfadiə Batalyonu”nda döyüşürdü. 1992-ci il fevral ayının 18-də Ağdərə uğrundakı əməliyyatlarda kəşfiyyat zamanı həlak olub. Ancaq, nəşi döyüş zonasında qalmış və mart ayının 1-də ermənilərdən alınaraq Tərtər şəhərinə gətirilib torpağa tapşırılmışdır. Tərtər şəhər qəbiristanlığında dəfn olunub.
Evli idi. Ailəsi Tərtər şəhərində yaşayır. Sərdar və Seymur adlı iki oğlu var. Ailəlidirlər.

“Yeni Tərtər”

Tərtər Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Müstəqim Məmmədov rayonun Bəyimsarov kəndində birinci Qarabağ Müharibəsinin şəhidi Nəsibov Pərvanə Eyvaz oğlunun ailəsini ziyarət edib, ailənin qayğıları ilə maraqlanıb.
Qeyd edək ki, şəhid Nəsibov Pərvanə Eyvaz oğlu 1967-ci il aprel ayının 23-də Ermənistan Respublikasının Vardanis rayonunun Zod kəndində anadan olmuşdur. Orta təhsilini həmin kənd orta məktəbində aldıqdan sonra 1985-1987-ci illərdə keçmiş Sovet Ordusu sıralarında həqiqi hərbi xidmətdə olmuşdur. 1988-ci ildə Ermənistandan məcburi köçkün düşərək Tərtər rayonunun Bəyimsarov kəndində məskunlaşmışdır. Həmin ildən Bəyimsarov kolxozunda kolxozçu işləməyə başlamışdır. 1992-ci ildə könüllü olaraq Milli Ordumuzun N saylı hərbi hissəsinə daxil olmuş və onun tərkibində Goranboy bölgəsində erməni işğalçılarına qarşı aparılan döyüşlərdə iştirak etmişdir. 1993-cü il noyabr ayının 19-da Gülüstan uğrunda gedən döyüşdə şəhid ol-muşdur. Şəhidimiz Tərtər rayonunun Bəyimsarov kənd qəbiristanlığında dəfn olunub.
Evli idi. Elnur adlı bir oğlu və Təhminə adlı bir qızı var.
Rayon rəhbərinin ailə üzvlərilə görüşü zamanı onlar bildiriblər ki, torpaqlarımızın erməni işğalından azad edilməsi onların da ümidlərini ar-tırıb. İnanırlar ki, gün gələcək, doğma yurd-yuvalarına dönəcəklər.
Şəhidimizin ailə üzvləri şəhid ailələrinə, qazilərə göstərilən diqqət və qayğıya görə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevə və Birinci vitse-prezident Mehriban xanım Əliyevaya minnətdarlıqlarını bildiriblər.

“YENİ TƏRTƏR”

ÖLÜMƏ MEYDAN OXUYAN İGİD

Müharibə çox anaları oğulsuz, bacıları qardaşsız, körpələri atasız qoyub. Bütün Azərbaycanı bürüyən bu qara kabus Allahverdi dayının ailəsindən də yan keçmədi. Onun tək oğlu Etibar Əliyev öz ölümü ilə şəhidlik zirvəsinə ucaldı. Ailənin yeganə ümidi olan Etibar Koroğlu əzəmətli, Babək cüssəli, gözəllikdə tayıbərabəri olmayan oğlan idi. Öz ağlı, tərbiyəsi, savadı ilə hamının rəğbətini qazanmışdır. O, orta məktəbi bitirən ili Xalq Təssərrüfatı İnstitutunun Bank əməliyyatı fakültəsinin axşam şöbəsinə qəbul olmuşdu.
İkinci kursa keçəndə əsgəri xidmətinə çağırılmış və Mingəçevir şəhərində hərbi hissələrin birində arxa cəbhədə saxlanmışdı. Bu zaman ön cəbhədən həyəcanlı xəbərlər eşidən Etibar bunlara dözə bilmir və ön cəbhəyə getməyi qərara alır. O da vətəninin qeyrətli oğulları kimi yalnız döyüşə can atırdı. O, 1994-cü ildə hərbi hissədən çıxdıqdan sonra Tərtər rayonuna gəlir və könüllü olaraq döyüşlərə qoşulur. Rayonda yaşayan bibilərinin yalvarışlarına baxmayaraq o, “mən də kişiyəm, mən də bu torpağın suyunu içir, havasını uduram” deyə inadından dönmür. Mənim atamın yurdu, babamın qəbri ermənilərin tapdağı altındadır. Mən kəndimizin düşmənlərdən təmizlənməsində iştirak edəcəm.”İnşallah babamın qəbri üstündə görüşərik” deyərək bibiləri ilə vidalaşır və döyüşə yola düşür. Sən saydığını say, gör fələk nə sayır.
Aprelin əvvəllərində ermənilər Tərtərə üç istiqamətdə hücum edirlər. Bu vaxtı Etibar Qapanlı kəndi uğrunda gedən döyüşlərdə böyük igidliklər göstərir. Düşmənin ciddi müqavimətinə tab gətirməyən ordu geri çəkilən zaman başından və kürəyindən yaralanaraq partlayış nəticəsində böyük bir ağacın altında qalan döyüş dostu Pərvizi xilas etməyə çalışır. Bu zaman üç-dörd erməni azərbaycanca danışa-danışa ona yaxınlaşır. Gələnlərin erməni olduğunu guman etməyən Etibarın qəfləti əl-qolunu bağlayıb əsir götürürlər. Bu hadisənin ertəsi günü mayın 12-də cəbhədə atəşkəs elan olunur. Daha ətraflı »

AZƏRBAYCANIN İSTİQLAL YOLUNUN İLK ZİRVƏSİ

1990-cı il yanvarın 19-dan 20-nə keçən gecə birbaşa Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin baş katibi Mixail Qorbaçovun əmri ilə SSRİ Müdafiə Nazirliyi, Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsi və Daxili İşlər Nazirliyinin qoşun hissələri Bakıya və Azərbaycanın bir neçə rayonuna yeridilib, dinc əhali ağır texnikadan və müxtəlif tipli silahlardan atəşə tutularaq kütləvi qətlə yetirilib. Sovet ordusunun xüsusi təyinatlı dəstələrinin və daxili qoşunların iri kontingentinin Bakını zəbt etməsi xüsusi qəddarlıq və misli görünməmiş vəhşiliklə müşayiət edilib.
Belə ki, fövqəladə vəziyyətin tətbiqi əhaliyə elan olunanadək hərbi qulluqçular 82 nəfəri amansızcasına qətlə yetirmiş, 20 nəfəri ölümcül yaralamışlar. Fövqəladə vəziyyət elan edildikdən sonra isə yanvarın 20-də və sonrakı günlərdə Bakı şəhərində 21 nəfər öldürülmüşdür. Fövqəladə vəziyyətin elan olunmadığı rayonlarda yanvarın 25-də Neftçala, yanvarın 26-da Lənkəranda daha 8 nəfər qətlə yetirilmişdir. Ümumilikdə 131 nəfər öldürülmüş, 744 nəfər yaralanmış, 841 nəfər qanunsuz həbs olunmuş, 200 ev və mənzil, 80 avtomaşın, o cümlədən təcili yardım maşınları, yandırıcı güllələrin törətdiyi yanğın nəticəsində dövlət əmlakı və şəxsi əmlak məhv edilmişdir.
20 Yanvar hadisəsi milli məfkurənin inkişafına təkan vermiş hadisədir. 20 Yanvar Azərbaycan tarixində təkcə faciə deyil, Azərbaycanın istiqlal yolunun ilk zirvəsi, milli məfkurəmizin azadlıq istəyinin oyanış günüdür. Bu, uzun illər sovet imperiyasının əsarətində yaşayan xalqın azadlıq səsini ucaltdığı, öz suverenliyi uğrunda cəsarət nümayiş etdirdiyi şərəfli bir tarixdir.
Ulu Öndərin mərdliyi və siyasi iradəsi sayəsində 20 Yanvar hadisələri öz hüquqi və siyasi qiymətini almışdır. Azərbaycan xalqının başına gətirilən qanlı faciəyə ilk siyasi-hüquqi qiyməti verən, təhlükələrdən çəkinməyərək Sovet hakimiyyətinin bu əməlinə etiraz edən Ümummilli lider Heydər Əliyev oldu. 1990-cı il yanvarın 21-də Sovet rejiminin qadağalarına rəğmən, həyatını təhlükə qarşısında qoyaraq Azərbaycanın Moskvadakı daimi nümayəndəliyinə gələn Ulu Öndər Heydər Əliyev qanlı faciənin təşkilatçılarını dünya ictimaiyyəti qarşısında ittiham etdi, ifşaedici və cəsarətli bir bəyanat verdi.
Ümummilli lider Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Məclisi 20 Yanvar faciəsinə ilk siyasi qiymət verən 21 noyabr 1990-cı il tarixli qərar qəbul etdi. Daha ətraflı »

Tərtərdə Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Elman Hüseynovun şəhadətə qovuşmasının 32-ci ildönümünə həsr olunan tədbir keçirilib. Tədbirdə Tərtər Rayon İcra Hakimiyyətinin, rayon ictimaiyyətinin nümayəndələri, qəhrəmanın döyüş yoldaşları, şəhid ailələri, qazilər və qəhrəmanın ailə üzvləri iştirak ediblər. Tədbir iştirakçıları əvvəlcə Milli Qəhrəmanın və torpaqlarımızın azadlığı uğrunda şəhid olmuş vətən oğullarının xatirəsini bir dəqiqəlik sükutla yad edib, qəhrəmanın büstü önünə tər gül dəstələri qoyublar.
Sonra Elman Hüseynovun həyat və döyüş yolu haqqında məlumat verilib.
Elman Hüseynovun döyüş yoldaşları onunla bağlı xatirələrini bölüşüblər.
Qəhrəmanın ailə üzvləri şəhid ailələri adından onlara göstərilən diqqət və qayğıya görə möhtərəm Prezident cənab İlham Əliyevə və Birinci vitse-prezident Mehriban xanım Əliyevaya öz minnətdarlıqlarını bildiriblər.

Şəhid Şamil İsmayıllıya həsr olunan tədbir

Azər Məmmədov adına Dəmirçilər kənd tam orta məktəbin məzunu, Dəmirçilər kənd sakini şəhid İsmayıllı Şamil Kamil oğlunun anadan olduğu gün münasibəti ilə şəhidin abidə kompleksinin qarşısında anım mərasimi keçirildi.
Məktəbin müəllim və şagird kollektivi tədbirdə fəal iştirak etdilər. Tədbiri giriş sözü ilə məktəbin müəllimi Şükür Tağıyev açaraq dedi ki, Şamil 4 yanvar 1992-ci ildə Dəmirçilər kəndində anadan olmuşdur. 2020-ci ildə 44 günlük Vətən müharibəsində iştirak etmişdir. Cəsur döyüşçü məktəbimizin fəal və vətənpərvər şagirdi idi. Minamyot-cu Şamil Suqovuşan uğrunda gedən döyüşlərdə qəhrəmancasına şəhid oldu.
Şəhidin dəfn mərasimi günü çox ağır döyüşlər davam edirdi. Rayonumuz dayanmadan düşmən tərəfindən atəşə tutulurdu. Buna baxmayaraq, rayon rəhbərliyi, döyüş yoldaşları, kənd sakinləri doğmaları ilə bərabər onu son mənzilə yola salmağa gəlmişdilər. Şəhid Şamil İsmayıllının 2 qız övladı halhazırda Dəmirçilər kənd məktəbində təhsil alır.
Anım mərasimində çıxış edənlər onun cəsurluğu və cəsarəti haqqında ağızdolusu danışdılar və xatirələrini dilə gətirdilər.

RUHUN ŞAD OLSUN, KOMANDİR!

Uğrunda döyüşdüyün torpaqlar indi azaddır! Çox sevdiyin Şuşa şəhəri doğma sakinlərini qoynuna alıb. Gözəlliyindən doymadığın Cıdır düzündən ətrafa yayılan musiqi sədaları qayalarda əks-səda verərək, bizim qalib, müzəffər xalq olduğumuzu dünyaya çatdırır.
Şuşaya aparan yollar da qısalıb. Möhtəşəm Zəfər yolu çəkilib.
Artıq 10 minə yaxın məcburi köçkün öz doğma yurd-yuvasına qayıdıb. Bu proses uğurla davam edir. Sevinc-sevincə qarışır. Bu il Xankəndi şəhərinin sakinləri də Yeni ili doğma ocaqlarında qarşıladılar.
Bütün bunlar şəhid qardaş və bacılarımızın, qazilərimizin qəhrəmanlığı sayəsində mümkün olub.
Azərbaycan öz ərazi bütövlüyünü, suverenliyini bərpa edib. Möhtərəm Prezidentimiz İlham Əliyevin Sərəncamı ilə 2025-ci il “Konstitusiya və Suverenlik ili” elan edilib.
Xalqımız bu yolda canından keçən oğullarını heç zaman unutmayacaq, komandır.
Ruhun şad olsun!
* * *
Hüseynov Elman Süleyman oğlu 1952-ci il fevral ayının 28-də Tərtər rayonunun İlxıçılar kəndində anadan olub. 1958-1968-ci illərdə Azad Qaraqoyunlu kənd məktəbində orta təhsil alıb. 1968-ci ildə Azərbaycan Politexnik İnstitutuna daxil olub və 1973-cü ildə həmin institutun hidromeliorasiya fakültəsini bitirib. 1973-1975-ci illərdə Gürcüstanda zabit kimi hərbi xidmətdə olub. 1991-ci il sentyabr ayına qədər rayonda müxtəlif rəhbər vəzifələrdə işləyib. 1991-ci il sentyabr ayının 22-də rayonda Ərazi Özünümüdafiə Qərargahı təşkil edib, onun rəisi olub. 1991-ci il noyabrın 12-də “Tərtər Özünümüdafiə Batalyonu”na ilk komandir təyin edilib. Əvvəllər işlədiyi rəhbər vəzifələrdə yüksək təşkilatçılıq qabiliyyəti əldə etmiş Elman Hüseynov ilk komandir kimi Tərtər Özünümüdafiə Batalyonunun o dövrdəki siyasi oyunlara cəlb edilməsinə yol verməyəcəyini və yalnız doğma torpağımızın azğın ermənilərdən təmizlənməsinədə iştirak edəcəyini qarşıya məqsəd qoymuşdu. Batalyona komandirlik etdiyi müddət ərzində də bu məqsədinə nail olmuşdur. O, şəhid olandan sonra da batalyon bu məqsəd uğrunda mübarizəni davam etdirdi. Daha ətraflı »

Azər Məmmədov adına Dərmirçilər kənd tam orta məktəbinin müəllim və şagird kollektivinin iştirakı ilə Dəmirçilər kəndinin girişində şəhid polis mayoru Vahid Tağıyevin xatirə lövhəsinin qarşısında açılış tədbiri keçirilib. Tədbiri giriş sözü ilə məktəbin veteran müəllimi, Vahid Tağıyevin müəllimi olmuş Oktay Məmmədov açıb. Qeyd edilib ki, Vahid Tağıyev cəsarətli, qorxmaz bir polis zabiti olmuşdur. Erməni işğalçılarının Vətənimizə qarşı torpaq iddiaları başlayanda, Vahid Tağıyev Rusiyanın Murmansk vilayətində yüksək rütbəli və vəzifəli şəxs kimi fəaliyyət göstərirdi. Lakin Vətənə məhəbbət və bağlılıq onu doğma yurduna qayıtmağa vadar etdi. Bir neçə il polis orqanlarında yüksək vəzifələrdə çalışdı. Nəhayət, doğma Tərtər rayonunun polis şöbəsinə təyinat aldı. Cəsur döyüşçü Vahid Tağıyev 1994-cü ildə aprelin 15-də Çaylı kəndi uğrunda gedən döyüşlərdə qəhrəmancasına həlak oldu. Ölkə rəhbərliyinin göstərişi ilə onu 2 saylı Şəhidlər Xiyabanında dəfn etdilər. Ölümündən sonra “Vətən uğrunda” medalı ilə təltif edilib.
Tədbirdə Oktay müəllim şəhidlə bağlı bir xatirəsini də danışdı.
–Mən Vahid Tağıyevin müəllimi olmuşam. Tərtər rayon Polis Şöbəsində işləyəndə, anası Bəsti xala mənə dedi ki, uzun müddət Vahidin həsrətini çəkmişəm. İndi rayonda işləyir. Səni eşidər, ona de ki, heç olmasa iki gündən bir axşamlar evə gəlsin, onu bağrıma basım, sevinim. Mən səhərisi gün Vahid müəllimin otağına gəldim. Gördüm ki, otaqda çarpayı qoyub yatıb. Dedim, Bəsti xala sənə həsrətdir. Axşamlar evə gəl. Mənə dedi ki, müəllim, sən mənə məktəbdə dərs demisən. İndi Vətən dardadır, gedə bilmirəm. Bu, başqa dərsdir, həyat dərsidir, müəllim.
Tədbirdə müəllimlər və kənd sakinləri Vahid Tağıyev haqqında xatirələrini danışdılar. Sonda tədbir iştirakçıları “Şəhidlər ölməz, Vətən bölünməz” şüarı ilə şəhidlərimizi böyük ehtiramla yad etdilər. Vahid Tağıyevin 3 övladı var. Oğlu Ramil atasının yolunu davam etdirib. Hal-hazırda polis polkovnikidir. Bakı Baş Polis İdarəsində rəis müavini işləyir.

Oktay Məmmədov,
veteran müəllim