SAVABLA GÜNAHIN, HALALLA  HARAMIN QARIŞDIĞI İNSAN ÖMRÜ                           Hər çiynimizdə bir mələk oturur. İnsan bu dünyaya gələndən o biri dünyaya gedənə qədər etdiyi savab əməlləri biri, günah əməlləri isə digəri yazır və Tanrı bu əməllərə baxıb, həmin adamın Cənnətlik, yaxud Cəhənnəmlik olduğu haqqında hökm verir. Orda pul işləmir, qohumbazlıq olmur, yaltaqlıq keçmir…
İndiki zamanda haramla halal, günahla savab biri-birinə necə qatışıbsa, bəzən onları ayırd etmək olmur, adam məəttəl qalır. Necə ki, hədislərdə buyrulub: vaxt gələcək ki, insanlar bilməyəcəklər yedikləri şeylər halaldır, yoxsa haramdır. Savabla günahın da sərhədləri itib. Bax indi həmin zaman gəlib, günahla savabın, halalla haramın qatışdığı zaman. Lakin burda bir cəhətə xüsusi fikir vermək lazımdır, bir var bilə-bilə günah işlədəsən, haram yeyəsən, bir var bilməyə-bilməyə. Bunların da Tanrı Dərgahında qiymətləri fərqlidir.
Əsil mətləbə keçək. Daha ətraflı »

“İnkişaf etmiş zəngin dil mədəniyyətinə sahib olan xalq əyilməzdir, ölməzdir, böyük gələcəyə malikdir. Ona görə də xalqımıza ulu babalardan miras qalan bu ən qiymətli milli sərvəti hər bir Azərbaycan övladı göz bəbəyi kimi qorumalı, daim qayğı ilə əhatə etməlidir”.
Heydər ƏLİYEV
Dil milli-mənəvi dəyərlərimizə aid olduğu üçün adətlərimiz və mədəniyyətimizlə eyni sırada dayanır.
Xalqımızın yaşadığı yer adlarının(Dərbənd, Göyçə, Təbriz və s.) ana dilimizdə olması sübut edir ki, Azərbaycanın qədim tarixi vardır.
Azərbaycan dili türk dilləri ailəsinin oğuz qrupunun oğuz-səlcuq yarım-qrupuna daxildir. Qədim zamanlarda dilimiz ərəb və fars dillərinin təsiri altında olsa da, orta əsr dövründən başlayaraq İmədəddin Nə-simi, Şah İsmayıl Xətai, Məhəmməd Füzuli və s. şairlərin yaradıcılıqları ilə Azərbaycan dilində yazmaq ənənəsi saray dilini üstələdi. Cəlil Məmmədquluzadə “Anamın Kita-bı” pyesində yad dillərdən istifadə edən adamların si-masında dil məsələsini daha qabarıq şəkildə əks et-dirib. Böyük dramaturq “Azərbaycan” məqaləsində yazırdı:
Dilim nə dilidir?
–Azərbaycan dilidir.
İctimai xadim Sultan Məcid Qənizadə Azərbaycan dili haqqında deyirdi: “Həqiqətən bu dil öz təbiətinə görə çox elastikdir və asanlıqla zərif üslubi formalara düşmə bacarı-ğına malik olmaqla öz xü-susiyyətləri ilə fəxr edə bilər. Bu xüsusiyyətlər öz mahiyyətinə görə çox ma-raqlıdır… Buradakı xüsusiyyətlərə bənzər hadi-sələrə hər hansı bir başqa dildə az təsadüf etmək olar”.
Azərbaycan dilinin inki-şaf dövrləri: Daha ətraflı »

Çörək insanlar üçün mü-qəddəs nemətdir. Belə deyirlər ki, dünyaya əvvəl çörək sonra Quran gəlib. Ona görə də çörəyə Quran kimi hörmət edirik.
Körpəlikdən valideynlərimizdən və müəllimlərimizdən eşitmişik ki, ayaq altında çörək parça-sı gördükdə götürərək, öpüb gözlərimizin üstünə qoyaq.
Çörəyi and yeri bilirik. Bir yerdə çörək yeyən insanların bir-birinə xüsusi bağlılığı olur. And içəndə “çörək haqqı!”, “bərəkət haqqı!” deyirik. El arasında bu müqəddəs nemətlə bağlı xeyli atalar sözləri vardır: “Çörək itirən, çörək tapmaz”, “Çörəyi ver çörəkçiyə, bir çörək də üstəlik”, “Çörəyi tək yeyən yükün özü çəkər”, “Çörəyi torpaqdan al kiminsə ağzından yox”. Hətta namərd adamların haqqında “Çörəyi dizinin üstündədi”, “Çörəkitirən”, “Çörəkiti-rən çörək tapmaz”, “Bir tikəni bilməyən min tikəni də bilməz”, “Tikəni görməyən yekəni də görməz”, yaxşı adamların barəsində isə “Çörək verən adam” deyimləri var.
Hal-hazırda mağazalarımızda çeşid-çeşid çörək satılır. Buğda unundan hazırlanan çörəyin müxtəlif növləri vardır: ağ çörək, səngək, yuxa, lavaş, fətir, xamralı, ləzgi çörəyi, kəpək çö-rəyi və s. 1941-1945-ci illərdə xalqımız çörək-dən çox ehtiyac çəkib. Çətinliyə baxmayaraq, camaat son tikə çörəklərini də cəbhəyə yollayırdı. Daha ətraflı »

Bismillahir Rahmənir Rəhim.
Mehriban və bağışlayan Allahın adı ilə!
İslam! Bu əzəmətli və möhtəşəm ad çəkilərkən belə, insanda istəristəməz qəribə bir hiss oyanır. Çünki artıq əsrlərdi ki, bu adı daşıyan dinin nuru bütün dünyaya işıq saçmaqdadır. Bütün səmavi dinlər kimi, islam dini də Təkallahlıq inancına sahibdir. Bu din həm inanc cəhətindən dəyişməz olaraq gəlib günümüzə çatmışdır və həm də kamilliyini qoruyub saxlamaqda davam edir. Demək olar ki, dinimizin kitabı müqəddəs Qurani Kərim hər əsrdə elmə bir yeni töhfə verməkdədir. Hələ yeddinci əsrdə sevimli islam peyğəmbəri Hz. Muhəmməd (s) tərəfindən söylənmiş balıq haqqındakı hədis bu gün də yeni iyirmibirinci əsrdə də öz aktuallığını qoruyub saxlayır.
Uca Rəbbimiz (c.c) Qurani Kərimdə buyurur. ”Ey inananlar, itaət edin Allaha və Rəsuluna!”
Əziz islam peyğəmbəri (s) buyurur: ”Mənim sözlərimi Quran ayələri ilə tutuşdurun! Əgər onlar bir-birini tamamlayırsa deməli mənim sözlərimdir, əks təqdirdə onu divara vurun!” (Yəni, əgər hədis və ayələr uyğun gəlmirsə Peyğəmbərin (s) adından uydurulmuş sözlərdir demək. Bəli, çox təəssüf ki, bu gün islamın bədxahları saxta hədisləri çox qabardırlar.
Dinimizin ən böyük tövsiyyəsi: Daha ətraflı »

Öz zəhməti ilə dolanan ailələrdən biri də sürücü Qərib Ədilovun ailəsi idi. Bu ocaqda 7 uşaq böyüyürdü, 4 oğlan, 3 qız. Hər gün səhərsəhər Qərib kişi öz sürücülük peşəsinin dalınca yollanar, həyat yoldaşı Gülarə isə bazara gedərdiki xırda alverlə məşğul olsun. Azyaşlı uşaqlar isə ya məktəbə gedər, ya da analarının tapşırdığı işləri yerinə yetirərdilər. Axşam ata-ana evə dönəndə qazandıqları halal zəhmət haqqı ilə uşaqları sevindirərdilər. Belə sadə ailələr o zamanlar bu qaydada dolanardılar. Tək-tək seçilən imkanlı ailələr varıydı. Beləcə bu 7 uşaq böyüyərək, hərəsi öz yolu-nu seçdi.
Bu gün rayon camaatı arasında xüsusi xətir-hörmətə sahib olan, davranışı ilə fərqlənən, islamçı-lıq mədəniyyəti ilə seçilən din adamı Saleh Ədilov bu ailənin 7 övladından biridir.
Saleh Ədilovun gənclik dövrü Qarabağ müharibəsi illərinə təsadüf edib. Mənfur ermənilərin törətdikləri cinayətlər, ələlxüsus doğma Tərtərimizi mərmi və raketlərlə atəşə tutması hələ də onun yaddaşından silinmir. Daha ətraflı »

Qayıq iki avarın eyni anda hərəkət etməsi ilə üzür, avarların hərəkəti bir-birinə uyğun gəlməsə, dalğalar qayığı aşırar. Evlilik də qayıq kimidir.
                                                              Julian Edvin Levi
Müasir dövrdə cəmiyyətdə ciddi narahatlıqlara səbəb olan amillərdən biri də bəzi nikahların uğursuz nəticə verməsidir. Dövlətimizin güclü olması, gələcək nəslin sağlam böyüməsi qurulan evliliklərdən asılıdır. Hal-hazırda ölkəmizdə möhtərəm Prezidentimizin sayəsində ailə siyasəti uğurla həyata keçirilir.
Ailənin təməlinin möhkəm olması evlənən cütlüklərdən asılıdır. Uğurlu nikah üçün gənclər ailə mədəniyyətinə yiyələnməlidir. Boşanma halları, bütün dünya ölkələrində olduğu kimi, milli-mənəvi dəyərlərə sadiq olan Azərbaycanda da özünü büruzə verir. Xalqımız hər zaman ailəni müqəddəs bilmiş, ağsaqqal və ağbirçəklərimiz onu nəyin bahasına olursa-olsun qoruyub saxlamağı tövsiyə etmişdir. Təəssüflər olsun ki, həmin qayda-qanunlara bir çox gənclər riayət etmirlər. 2018-ci ildə Azərbaycanda 14857 boşanma halı qeydə alınmışdır. Keçən il ölkədə uşağı olmayan 6559 nəfər boşanıb. 2019-cu ilin 6 ayında qeydiyyat şöbələri tərəfindən 29391 nikah və 8257 boşanma halları qeydə alınmışdır. Ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə əhalinin hər 1000 nəfərinə nikahların sayı 5,7-dən 6-ya, boşanmaların sayı isə 1,5-dən 1,7-yə qədər artmışdır. Daha ətraflı »

Bu il məhərrəmlik ayı Hicri təqvimi üzrə 1441-cı ilin başlanğıcı–Məhərrəm ayının 1-i Miladi təqvimlə 2019-cu il sentyabrın 1-nə təsadüf edəcək.
Məhərrəm ayının 10-cu günü, yəni Aşura sentyabrın 10-dur.
Sentyabrın 29-da Məhərrəm ayı başa çatır və Səfər ayı başlayır. Səfər ayı isə oktyabrın 29-da başa çatır.

Məhərrəm ayının tarixi və İslamda rolu—İki ay yas saxlamalıyıqmı?
Məhərrəm ayı Hicri tarixi ilə yeni ilin ilk ayı və haram aylardan biri sayılır. Müsəlman dünyasında Məhərrəm aylarının xüsusi yeri var. Çünki bu ay həm İslam təqviminin yeni ilinin ilk ayı, həm də Kərbəla faciəsinin baş verdiyi aydır.
Məhərrəm ayı böyük və əzəmətli aydır. Allahu Təala “ət-Tövbə” surəsinin 36-cı ayəsində buyurur ki: “Həqiqətən, Allah yanında ayların sayı göyləri və yeri yaratdığı gündən bəri Allahın Kitabında on ikidir. Onların dördü (rəcəb, zülqədə, zülhiccə və məhərrəm) haram aylardır. Bu, doğru dindir (İbrahim və İsmailin gətirdikləri dinin doğru hesabı və hökmüdür). Ona görə də həmin aylarda özünüzə zülm etməyin. Əbu Hüreyrədən (r.a) rəvayət olunur ki, Peyğəmbərimiz (s.a.s) deyib: “Ramazandan sonra ən fəzilətli oruc Allahın Məhərrəm ayındadır”
İslamdan əvvəl Məhərrəm ayı ərəblər arasında müqəddəs ay hesab olunar və bu ayda müharibə etməzdilər. Hətta bu ayda oruc tutmağın savabına inanardılar. İslamdan sonra da bu ənənə bəzi məzhəblərdə davam etdi. Daha ətraflı »

SOSİAL ŞƏBƏKƏLƏRİN ADƏT-ƏNƏNƏLƏRİMİZƏ TƏSİRİ

Azərbaycan xalqının özünəməxsus mədəniyyəti, musiqisi, adətləri və vətənpərvərlik duyğuları vardır. Bir çox ölkələr Azərbaycanın mədəniyyət sahəsindən bəhrələnir.
Azərbaycan Respublikası mədəniyyətlər və dinlərarası dialoqu dəstəkləyən beynəlxalq tədbirlərə ev sahibliyi edir.
Mətbuat, televiziyalar gənclərdə milli-mənlik şüurunun formalaşmasında böyük əhəmiyyət daşıyır. Vətənə, valideynlərə bağlılıq, milli adət ənənələrə hörmət Azərbaycan xalqının mənəvi dəyərlərindən hesab olunur. Böyük nəsil gənclərin tərbiyəsi ilə ciddi məşğul olmalı, Azərbaycana layiqli övlad olmağı aşılamalıdır. Milli-mənəvi dəyərlərin qorunmasında həm ailənin, həm də cəmiyyətin böyük rolu vardır.
Hansı ölkədə yaşamasından asılı olmayaraq vətəndaşlarımız öz adət-ənənələrimizi, dilimizi, mənəviyyatımızı və dəyərlərimizi qoruyub saxlamalıdır. Hazırda Azərbaycan tolerantlığa nümunə olan ölkədir. Başqa millətlərə xoş münasibət göstərilməsi xalqımızın qonaqpərvərliyi, mehribanlığıdır.
Ölkəmiz öz süfrə mədəniyyəti ilə dünya dövlətləri arasında tanınır. Bizim milli bayramlarımız da mənəvi dəyərlərimizdən hesab olunur. Məsələn, Novruz bayramı heç bir ölkədə Azərbaycandakı kimi təmtəraqlı keçirilmir. Daha ətraflı »

Bismilləhir Rahmənir Rahim
Mehriban və Bağışlayan Allahın Adı ilə
Rəvayət edirlər ki, bir nəfər Həzrəti Peyğəmbərdən(s) soruşur: “İslamda ən xeyirli əməl hansıdır?”. Peyğəmbərimiz(s) cavab verdi: “Kasıbları doyurmaq və tanıdığın-tanımadığın hər kəsə salam vermək”.
Dinimiz ictimai dindir və dinimizdə bütün insanların bir-birinin üzərində insanlıq haqları var. Bunlardan biri də imkanlı şəxslərin imkansız şəxslərə yardım etməsi, onlara köməklik göstərməsidir. Bu cür köməklik dinimizdə zəkat və xüms, sədəqə, ehsanat və Qurban mərasimində imkanı olan müsəlmanın kasıb müsəlmanlar üçün ət tədarükü kimi qeyd olunur. Bu gözəl göstərişlərin içində Qurban mərasimi ələlxüsus diqqət çəkir. Rəbbimiz buyurur: “Biz hər ümmət üçün bir qurban ibadəti müəyyən etdik ki, Allahın onlara ruzi verdiyi heyvanların üstündə(onları kəsdikləri zaman) Allahın Adını çəksinlər(Bismilləh desinlər). Sizin Tanrınız yalnız bir olan Allahdır. Yalnız ona təslim olun! (Ya Rəsulum!) Sən də itaət edənlərə müjdə ver! (Həcc surəsi, ayə 34). Və yenə buyurur: “Onların nə əti, nə də qanı, əlbəttə, Allaha çatmaz. Allaha çatacaq olan yalnız sizin təqvanızdır(Allaha inamınızdır). Allah sizi doğru yola yönəltdiyi üçün Onu böyük tutasınız deyə, bunları sizə belə ram etdi. (Ya Rəsulum!). Ehsan edənlərə müjdə ver! (Həcc,37). Həzrəti Peyğəmbərimiz(s) buyurur ki: “İmkanı ola-ola qurban ayini yerinə yetirməyən kəs islamdan kənardır!”. Daha ətraflı »

Dünyada qarşısını almaq mümkün olmayan ciddi problemlərdən biri də boşanma hallarıdır. Bu bəla bəşəriyyətin yaşam tərzinə ağır zərbələr vurur və mənəvi fəsadlar törədir. Ən çox da bu zərbələri böyüklər deyil, uşaqlar alır, onların həyatında dərin izlər və şırımlar açır, göynəmləri yaraya çevrilir.
Dövlət Statistika Komitəsindən verilən məlumata görə, ötən il ölkədə 62 min 923 nikah və 14 min 514 boşanma halları qeydə alınıb. Rəsmi rəqəmlər boşananların nikaha girənlərin dördə birini təşkil ediyini deyir. Əslində isə qeyri-rəsmi evlənib boşananların sayı qat-qat çoxdur və bu, ciddi narahatlıq doğurmaya bilməz!
2016-cı illə müqayisədə ölkədə nikahların sayı 5,8% azalıb, boşanmaların sayı isə əksinə 10,8% artıb. Bu da ciddi siqnaldır.
Statistika göstərir ki, 2019-cu ilin ilk üç ayı ərzində Azərbaycanda qeydiyyat şöbələri tərəfindən 13 min 191 nikah və 3972 boşanma halları qeydə alınıb.
Əhalinin hər 1000 nəfərinə nikahların sayı 5,4, boşanmaların sayı isə 1,6 olub.
Ümumilikdə Azərbaycanda boşananlar arasında nikahları 9 ilədək davam edənlərin sayı nisbətən azdır. Nikahları 10 il və daha çox davam edənlərin boşanma sayı isə çoxdur və bu say 5 ilədək evli qalanlardan sonra ikinci yerdə gəlir.
Dünyanın bir çox ölkəsində boşanmalarla bağlı aparılan sorğular nəticəsində məlum olub ki, cütlüklərin boşanma səbəbləri heç də həmişə iqtisadi problemlərlə bağlı olmur. Əksinə, onlar aralarındakı şəxsi əlaqələrin daha çətin olduğunu düşünürlər. Bəs Azərbaycanda boşanmaya səbəb olan faktorlar hansılardır? Daha ətraflı »