Tofiq Yusif

Bu günlərdə həmyerlimiz Vaqif İsaoğlunun (Səmədov Vaqif İsa oğlu) “Dərələyəz mahalım, Ağkənd elimdir” adlı maraqlı bir kitabı (“Kooperasiya” nəşriyyatı, 2017-ci il) işıq üzü görmüşdür. Topluda əsas diqqət Azərbaycanın qədim ərazisi olan Dərələyəz mahalının Səlim çayı hövzəsində yaşayan ellərimizin tarixi, etnoqrafiyası, adət və ənənələri barədə, o yerlərdə yaşamış soydaşlarımızın keçmişinə və indisinə dair geniş, əhatəli bilgilər verilib.

Bununla yanaşı kitabda ermənilərin zaman-zaman o yurdlarda yaşayan azərbaycanlıların başına açdığı müsibətlər, soyqırımlar və faciələr burada öz əksini tapıb. “Qərbi Azərbaycanın tarixi keçmişindən bəhs edən olaylar”, “Ermənilər kimdir?”, “Ermənilər haqqında deyilənlər,” “Ermənilərin özləri haqqında dedikləri”, “Daşnaqlar gəldilər–milli ədavət gətirdilər”, “Əsrin ən böyük faciəsi”, “Qan yaddaşımıza yazılan tarixi faktları hamı bilməlidir”, “XX əsrin sonunda Azərbaycan ərazisində erməni terroru”, “Z.Balayanın “Ocaq” kitabı nəyə xidmət edir?” kimi yazı başlıqları bu kitabın nə qədər əhəmiyyətli və sanballı bir əsər olduğuna dəlalət edir. Yəni Vaqif İsaoğlunun “Dərələyəz mahalım, Ağkənd elimdir” əsəri təkcə bu ad çərçivəsinə sığışıb qalmır, daha geniş dairəni əhatə edən fundamental bir əsərə çevrilir. Daha ətraflı »

(Hekayə)

– Sabahın xeyir, ay Nigar xala!
– Aqibətin xeyir, ay qızım!
– Uşaqlarından nə xəbər, Nigar xala? Danışırlarmı?
– Hərdən zəng eləyirlər, danışırıq, ay Telli. Çox şükür, yaxşıdırlar.
– Bə niyə kefsizsən? Ağrıyıb – eləmirsən ki?
– Üstünə sağlıq, nə isə birtəhərəm. Elə ağrımağım – filan yoxdur, ancaq hərdən başım fırlanır, bədənimə soyuq tər gəlir.
– Bə niyə uşaqlara xəbər eləmirsən gəlib səni doxtura göstərsünlər?
– Demişəm, gələsidirlər, inşallah!
Tellinin oğlunun səsi qonşuların söhbətini yarımçıq kəsdi:
– Ay ana, gəl mənim paltarlarımı ütülə, getməliyəm, axı.
Telli istədi oğluna nəsə desin, Nigar xala imkan vermədi:
– Get uşağı yola sal, sonra keçərsən bizə.
Telli getdi. Daha ətraflı »

Kamil Tərtərli (Süleymanov Kamil Şəmil oğlu) 1955-ci il aprel ayının 26-da Tərtər rayonunun Qaynaq kəndində anadan olub.
2015-ci ildə onun “Ana yurdum vətənim Tərtər” adlı şeirlər kitabı çapdan çıxıb.
Aşağıda şeirlərini olduğu kimi dərc edirik.

TƏRTƏR, SƏNİN QUCAĞINDA

Sən qəhrəman şəhərimsən
Düşmənlərin qabağında.
Keçilməzdi sərhədlərin
Tərtər, sənin qucağında.

Qaçqınlara açdın qucaq,
Məlhəm oldu ana torpaq.
Gör neçə ev oldu dayaq
Tərtər, sənin qucağında.

Oğlun-qızın qəhrəmandı,
Düşmənlərin bağrın yardı.
El orduya havadardı
Tərtər, sənin qucağında. Daha ətraflı »

QINAYIN MƏNİ

Yenə qatar-qatar, yenə nizamsız.
Şükür, sağ-salamat, uğurgüzarsız.
Mənəm eli perik, mənəm nizamsız,
Qınayın durnalar, qınayın məni.
***
Siz uçan səmada xəyalım ötər,
Nə həsrət əriyər, nə hicran bitər.
Köçəri həyatdan köçgünlük betər,
Qınayın durnalar, qınayın məni.
***
Keçib dərə-təpə, düz, qayıdırsız,
Doğma ünvanlara düz qayıdırsız.
Mən dönə bilmirəm, siz qayıdarsız…
Qınayın durnalar, qınayın məni.
*** Daha ətraflı »

Əzizim Gülnara

Həyatdır, ömr edir hərə bir cürə,
Nisgilə, həsrətə, qübara bənzər.
Hələ nə yaşayıb, nə də gün görə?
Təzə pöhrələnmiş çinara bənzər.
***
Hələ qönçə olan dağ çiçəyidir,
Lalə yarpağıdır, gül ləçəyidir.
Bu qız bənövşənin yaz diləyidir,
Duyğusu, sevgisi bahara bənzər.
***
Acı xatirələr səfə düzülür,
Ürəkdi sızlayır, candı üzülür.
Şirin danışığı baldır süzülür,
Hər sözü bir əhdə, ilqara bənzər.
*** Daha ətraflı »

Ana dilim! Doğma Azərbaycan dilim. Anamın mənə layla dediyi, ahıl nənəmin nağıl söylədiyi dil! Vətənim Azərbaycan, anam Azərbaycan, dilim Azərbaycan.
Haradır Azərbaycan?! Odlar ölkəsi Azərbaycan! Qoy bunu Səməd Vurğun desin:
Min Qazaxdan köhlən ata
Yalmanına yata-yata
At qan tərə bata-bata
Göy yaylaqlar belinə qalx
Kəpəz dağdan Göy gölə bax.
Ölkəni ölkə edən, yurdu yurd edən onun daxili zənginliyi, ən əsas isə onun dilidir. Dil fikrin, qəlbin ən incə, ən dərin hisslərini ifadə edir. Hər kəsin öz ölkəsinə olan məhəbbəti, öz doğma dilinə olan məhəbbətdən ayrılmazdır. Dilə ancaq onu dərindən öyrənməklə yiyələnmək olar. Buna görə də onu həyatımızın sonuna qədər fasiləsiz olaraq öyrənməliyik. İnsanın bütün həyatı dillə bağlıdır. Çünki dil insanın dünyaya gəldiyi ilk gündən insanın canına, qanına, beyninə və ürəyinə ana südü, ana laylası ilə daxil olur. Ona görə də təsadüfi deyil ki, uşaqların dil açarkən dediyi ilk söz “ana” sözüdür. Yer üzərində yaşayan hər bir insan ana ilə vətən sözlərini birgə işlədir.
Ana dili həm də vətən rəmzidir. Daha ətraflı »

ONUN DƏYƏRLİ İRSİ ÖYRƏNİLİR

Azərbaycan Mətbuat Şurasının təşəbbüsü ilə hər il Həsən bəy Zərdabinin dünyadan köçdüyü 28 noyabr tarixinin böyük şəxsiyyətin anım günü kimi qeyd edilməsi ölkəmizdə ənənəyə çevrilib.
Həm “Əkinçi” qəzetinin ilk nömrəsinin çapdan çıxdığı 22 iyul–Milli Mətbuat Günündə, həm də 28 noyabrda bu dahi şəxsiyyətin həyatı, onun Azərbaycan xalqı qarşısında misilsiz xidmətləri haqqında söhbət açılır, yaradıcılığının hər zaman–bu gün də, gələcəkdə də bizlərə lazımlı olduğu qeyd edilir. Təsadüfi deyil ki, Həsən bəy Zərdabinin dəyərli irsi indi də tədqiqatçılarımız tərəfindən öyrənilir, araş-dırılır və xalqa çatdırılır. İctimai televiziyada onun həyat və fəaliyyətindən bəhs edən film də çəkilmişdir.
Həsən bəy Zərdabinin ən böyük arzusu xalqını müstəqil, azad, dünyadakı sivil dəyərlərə yiyələnmiş görmək idi. Bu gün onun arzuları gerçəkləşib.

Professor Rasim Axundovun bu yaxınlarda çapdan çıxan “Keçmişə nəzər salanda…” kitabını mən də oxudum. Onun ailə üzvləri haqqında əvvəlcədən məlumatım vardı. Rasim müəllımin söhbətlərinə çox qulaq asmışdım. Bu da ondan irəli gəlirdi ki, ailənin sonbeşiyi olan professor Rasim müəllimlə isti münasibətim var. Kitabın ayrı-ayrı bölmələrində– “Taledən qismət”, “Ömründən nur paylayan ana”,”Atam haqqında xatirələrim”, “Ailəmiz Axundovlar soyadını daşıyanlar haqqında” və s. maraqlı materiallar və xatirələr oxucuların diqqətinə çatdırılmışdır.
Kitabdan məlum olur ki, onlar ailədə 10 uşaq olublar. Professor bəzən zarafatla deyir ki, ailədə onuncu – sonuncu uşaq olmaq mənim qismətimə düşüb.
Qarabağ mahalında Fərrux bəy kimi yaxşı tanınan atam və anam Maya həmişə zəhməti sevən insanlar olublar. Ona görə də ailədəki 10 uşaq—6 oğlan, 4 qızın hamısı ali təhsil alıb, özü də necə!… Oğlan uşaqlarının 5-i professor, elmlər doktoru zirvələrinə yüksəliblər.
Ailənin başçısı Fərrux bəy həm həkim olub, həm də müəllim. Bütün günü at belində Tərtərin Azadqaraqoyunluya yaxın olan kəndlərini gəzib xəstə insanlara kömək edir, şəfa verirdi. Özü də o vaxtlar indiki kimi apteklər, dava-dərman evləri olmayıb. İstifadə elədiyi dərmanları Fərrux bəy özü bitkilərdən hazırlayırdı.
Ailədə 10 uşağa qulluq göstərilməsi, biş-düş işləri əsasən evin xanımı Maya nənənin üzərinə düşərdi. Daha ətraflı »

–Yaşım altmışın üstündə olsa da, qəlbimin lap dərinliyindəki eşq odunun istisi ilə qızınan ruhum hələ cavandır.
Şüurlu yaşadığım əlli ildə pis bildiyim heç nəyi təkrar etmədim, yaxşı bildiyim heç nəyin üstündən xətt çəkmədim.
Yaşadığım illəri yenidən olduğu kimi yaşayardım, tək bir dəyişiklik etməklə: Əgər yenidən bir də bu dünyaya gələrəmsə, peşə kimi Müəllimliyi seçərdim. Və heç vaxt təqaüdə çıxmadan yenidən dünyamı dəyişənə kimi Müəllim işləyərdim. Gün kimi isti, ay kimi işıqlı, bulaq suyu kimi saf, dağ havası kimi təmiz balalara həyat dərsi öyrədərdim. Mən Müəllim olardım!
Millətini olduğu kimi sevən, tarixini, ədəbiyyatını, mədəniyyətini uca tutan, torpağını sevən və onun müqəddəsliyinə inanan və inandırmağı bacaran müəllim olardım. Şagirdlərimə sevməyi öyrədərdim. Öyrədərdim ki, onlar yaxşı nə varsa sevsinlər, pisin mənşəyini öyrənsinlər. Axı, yaradan heç nəyi pis yaratmayır. Bəs nə üçün pisliklər yaranır?…
Qəfil səs məni fikirdən ayırdı.
–Salam əleyküm! Bərk fikrə getmişdiniz.
–Və əleyküm salam! Hə, fikirdə idim. Fikirləşə bilməyən insanla ölmüş insanın fərqi birincinin gözünü döyməsində, ikincininsə göz qapaqlarının örtülü olmasındadır. İnsanın yarada bildiyi nə varsa, hamısı insan fikrinin, idrakının məhsuludur. Daha ətraflı »

Həmyerlimiz şair Qəşəm Çıraqlının “ Şeir də güzgü kimidir” adlı növbəti kitabı çapdan çıxıb. 1998-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü Qəşəm Çıraqlı “Dünya həmin dünyadır”, “Fikir burulğanı”, “Yollar sabaha gedir” “Ömrün işığı”, “Mən hamıya inanıram”, “Tarazlıqda yaşayırıq”, “Bir işıq ucundan tutub gedirəm”, “Bu dünya Tanrıya səcdə yeridir”, “Yolumuz ömrümüz boydadır” və “Əsərləri” (I-II cild) şeir kitablarının müəllifidir.
Qəşəm Çıraqlı bədii yaradıcılığındakı uğurlarına görə “Vətən” və “ Qızıl Qələm” mükafatlarına, həmçinin “Qafqaz Media” İçtimai Birliyinin Fəxri Diplomuna layiq görülmüşdür.
“ Şeir də güzgü kimidir” kitabı sanki bir ağsaqqalın oxucu ilə səmimi söhbətidir. Şeirlər öz hikməti ilə oxucunu düşündürür. Bu isə tamamilə fərqli bir üsluba malik şairi oxuculara sevdirir.

“Yeni Tərtər”