Koronavirus epidemiyasının (COVİD-19) dünyanı cənginə aldığı bir vaxtda onun vaksininin hələ də mövcud olmaması və çox ağır hə-yati təhlükələrə gətirib çıxarması bütün bəşəriyyəti narahat edən bir problemdir. Bu infeksiya qısa zaman kəsiyində çox böyük sürətlə yayılmış, dünya üzrə 7 milyondan çox insanın yoluxmasına və 400 mindən çox insanın ölümünə səbəb olmuşdur.
Azərbaycanda da koronavirus pandemiyasına qarşı dövlət səviyyəsində bütün lazımi tədbirlərin görülməsinə baxmayaraq, insanların özlərinin laqeyd münasibətindən yoluxma get-gedə genişlənmiş və əhatəsi böyümüşdür. Buna görə Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərərgah mövcud karantin rejimini daha da sərtləşdirməyə məcbur olmuşdur.
Tərtərdə də koronavirus epidemiyasına qarşı çox ciddi tədbirlər görülür, əhalinin bu sahədə maarifləndirilməsi daim diqqət mərkəzində saxlanılır.
Bu göstərilənləri nəzərə alaraq, infeksiya barədə məlumatı oxuculara təqdim edirik.

İnfeksiya – patogen mikroorqanizmin digər canlı orqanizminə daxil olması və bu-nun nəticəsində yoluxmuş orqanizmdə gedən cavab proseslər. İnfeksiyanı törədən amil orqanizmə daxil olduqda müəyyən orqan və toxumalarda məhdudlaşır. Nəticədə infeksion proses əmələ gəlir. İnfeksion proses kəskin və xroniki xəstəliklər, yaxud infeksiya gəzdirmə formasında aşkar ola bilər.
Hər bir İnfeksiyanın özünəməxsus yoluxma mexanizmi var; tənəffüs yollarının infeksion xəstəliklərində xəstə öskürdükdə, asqırdıqda və danışdıqda İnfeksiya selik damcıları vasitəsilə ətrafa yayılır və sağlam insana hava ilə yoluxur; səpgili yatalaq, malyariya, taunun bubonlu forması və s. xəstəliklər qansoran cücülər vasitəsilə yayılır; qoturluğun, göbələk və zöhrəvi xəstəliklərintörədiciləri isə xəstə ilə bilavasitə təmasda olduqda keçir. İnfeksiyanın yoluxma mexanizminin aydınlaşdırılması infeksion xəstəliklərin profilaktikasının əsasını təşkil edir. İnfeksiya müəyyən klinikiəlamətləri ilə özünü göstərən infeksion xəstəlik haqqında və gizli – yəni latent, inapparant infeksiya, immunlaşdırıcı subinfeksiya və mikrobdaşıyıcılıq halında gedir. Daha ətraflı »

Tərtərdə yeni növ koronavirus (COVID-19) infeksiyasının geniş yayılmasının qarşısının alınması məqsədilə Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahın tələb və tövsiyyələrinə uyğun olaraq qabaqlayıcı tədbirlər davam etdirilir. Tərtər Rayon İcra Hakimiyyətində yaradılan koronavirusa qarşı mübarizə qərargahının mobil qrupları şəhərin müxtəlif ərazilərində maarifləndirmə işləri aparıblar.
İnfeksiyaya qarşı həyata keçirilən profilaktik tədbirlərlə yanaşı əhali arasında maarifləndirmə işlərinin gücləndirilməsi və sosial məsuliyyət tədbirləri davam etdirilir.
Koronavirusla mübarizənin səmərəliliyinin artırılması, sadə gigiyena qaydalarına riayət etməklə koronavirusdan qorunma yolları və doğru davranış qaydalarından bəhs edən məlumatlandırıcı təlimatları özündə əks etdirən posterlər YAP Tərtər rayon təşkilatının, “Qızıl Aypara” cəmiyyətinin Tərtər rayon bölməsinin və Tərtər Gənclərin İnkişaf və Karyera Mərkəzinin könüllüləri tə-rəfindən əhalinin görə biləcəyi məkanlarda: yaşayış binalarının girişində, ticarət, ictimai-iaşə obyektlərinin giriş qapılarında, idarə-müəssisə və təşkilatların dəhlizlərində və digər görünən yerlərdə yerləşdirilmişdir.
Dövlətimiz tərəfindən görülən tədbirlərin effektli olması üçün sakinlərdən müəyyən edilmiş bu qaydalara riayət etmələri tələb olunur.

Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahın məlumatında qeyd edildiyi kimi, hazırda dünyada 7 milyonadək insan yeni növ koronavirus(COVİD-19) xəstəliyinə yoluxmuş, 400-minədək şəxs vəfat etmişdir. Respublikamızda hökumətin pandemiyanın ilk günlərindən qəbul etdiyi qərarlar və karantin rejiminin tətbiqi nəticəsində vəziyyəti nəzarət altında saxlamaq mümkün olmuşdur. Məhz bu səbəbdən karantin rejimindən mərhələli çıxmaq planı həyata keçirilməsinə artıq başlanılmışdır. Lakin vətəndaşların əksəriyyətinin son zamanlar karantin rejiminə əməl etməməsinə görə, yoluxanlar və sağalanların sayı arasında ciddi fərq yarandığı səbəbindən, karantin rejiminin yenidən sərtləşdirilməsi barədə təklif hazırlanmışdır. Daha ətraflı »

Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahın qərarına uyğun olaraq xüsusi karantin rejiminin tətbiq edilməsi ilə bağlı Tərtər Rayon İcra Hakimiyyətində yaradılmış mobil qrupun üzvləri koronavirus pandemiyasının əhatə dairəsinin genişlənməsinin qarşısının alınması məqsədilə mütəmadi olaraq tədbirlər keçirirlər.
Tərtər şəhərində və rayonun kəndlərində sakinlərlə söhbətlər aparır, əhalini karantin rejiminin tələbləri və davranış qaydaları barədə maarifləndirirlər. Sakinlərə şəxsi gigiyena qaydalarına əməl etmək, özünütəcrid tədbirlərinə uyğun davranmaq, yalnız ciddi ehtiyac yarandıqda evdən çıxmaq Daha ətraflı »

Pandemiya ilə bağlı müsbət dinamika insanları arxayınlaşdırmamalıdır
Bütün dünyanı cənginə alan COVID-19 pandemiyası ilə mübarizə çərçivəsində Azərbaycanda həyata keçirilən məqsədyönlü tədbirlər öz müsbət nəticəsini verməkdədir. Dövlətimizin gördüyü uğurlu tədbirlər nəticəsində son günlər ölkəmizdə bu xəstəliklə bağlı müsbət dinamika müşahidə olunur. Lakin bu, bizi arxayınlaşdırmamalı, insanlar profilaktik tədbirlərə, sanitar normalara uygun davranmalıdır.
Xüsusi karantin rejiminin yumşaldılması əhalidə təhlükənin sovuşması ilə bağlı arxayınçılıq yaratmamalıdır. Bilmək lazımdır ki, koronavirus xəstəliyi uzunmüddətli prosesdir və hələ də bütün dünya bu bəladan əziyyət çəkir. Odur ki, mövcud qaydalara riayət olunması və zəruri profilaktik tədbirlərin davam etdirilməsi vacibdir.
Xalqımız bundan sonra da pandemiya ilə mübarizədə birlik və əzm nümayiş etdirməlidir. Xəstəliyin yenidən geniş yayılmaması üçün şəxsi gigiyena, özünütəcrid qaydalarına ciddi əməl olunmalı, kütləvi toplantılara yol verilməməlidir. Yalnız bu qaydalara əməl etməklə koronavirus pandemiyasına qalib gələ bilərik.

Koronavirus infeksiyası (COVİD-19) dünya ölkələri arasında sürətlə yayılmaqda davam edir. Virusun uzun inkubasiya dövrünün olması, yayılma sürəti və vaksinin hələ də tapılmaması dövlətləri daha da ciddi tədbirlər görməyə sövq edir. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı tərəfindən koronavirus infeksiyasının qlobal pandemiya elan olunduğunu nəzərə alaraq və virusun qarşısının alınması istiqamətində Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının tövsiyə və tələblərindən irəli gələrək ölkə ərazisində bir sıra təxirəsalınmaz tədbirlərin həyata keçirilməsi zərurəti yaranmışdır. Bununla əlaqədar bir ay müddətində kütləvi tədbirlərin təxirə salınması qərara alınmışdır. Həmçinin, dövlət və özəl sektora aid qurumlardan, vətəndaşlardan xüsusi qaydalara ciddi riayət etmələri tələb olunur.
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargah 14 mart 2020-ci il saat 00:00-dan etibarən ölkə ərazisində tətbiq olunacaq bəzi sosial izolyasiya tədbirlərini diqqətə çatdırır: Daha ətraflı »

Tərtər Rayon İcra Hakimiyyəti və İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyinin təşkilatçılığı ilə Tərtər şəhərində “Ölkə üzrə
icbari tibbi sığorta sisteminin tətbiqi” mövzusunda maarifləndirici tədbir keçirilib. Tədbirin keçirilməsində məqsəd əhalini icbari tibbi sığorta sistemi, sistemin üstünlükləri, ölkə üzrə icbari tibbi sığortanın tətbiqinə hazırlıq barədə məlumatlandırmaq olub.
Tədbirdə Tərtər rayon icra hakimiyyəti başçısının birinci müavini Ramiz Şabanov, Tərtər Mərkəzi Rayon Xəstəxanasının baş həkimi Yaşar Hüseynov, Agentliyin əməkdaşı Elvin Abbasov iştirak ediblər.
Tədbirdə çıxış edən Rayon İcra Hakimiyyəti başçısının birinci müavini Ramiz Şabanov bildirib ki, ölkə rəhbərliyi əhalinin sosial rifahının yaxşılaşdırılması istiqamətində bir sıra tədbirlər həyata keçirir. Onlardan biri də ölkə üzrə icbari tibbi sığortanın tətbiq edilməsi ilə bağlı verilən qərardır.
Mərkəzi rayon xəstəxanasının baş həkimi Yaşar Hüseynov bildirib ki, icbari tibbi sığortanın tətbiqi ilkin səhiyyə xidmətinin, təcili və təxirəsalınmaz tibbi yardım xidmətinin təkmilləşməsinə səbəb olacaq.
Agentliyin əməkdaşı Elvin Abbasov icbari tibbi sığorta sisteminin mahiyyəti, xidmətlər zərfi çərçivəsində təminata alınan tibbi xidmətlər, əhali qrupları üzrə sığortahaqları, sığortaolunanların, eləcə də sığortalıların hüquq və vəzifələri barədə məlumat verib.
Sonda vətəndaşları maraqlandıran suallar cavablandırılıb.
                                                                                                                                                                                                   “Yeni Tərtər”

SİQARETİN ZƏRƏRLƏRİ

Artıq hamı siqaretin nə qədər zərərli olduğunu bilir. Tütünün insanın orqanizminə vurduğu ziyanı eşitməyən, bilməyən yoxdur. O, hər cür ürək və ağ ciyər xəstəliklərinə yol açır, damar tutulmasına qədər apara bilir. Siqaret çəkərkən elə ilk anda orqanizminizə təsir edir, nəbz yüksəlir, qan dövranı yavaşıyır.
Siqaretin tərkibində 3700 zəhərli maddə vardır ki bunların da böyük bir hissəsi kanserogen (xərçəng əmələ gətirən) maddələrdir. Ən zərərliləri isə tərkibindəki monoksi, hidrogen siyanid və amonyakdır. Siqaretin təsiri nəticəsində bronxial astma, ağ ciyər çatmamazlığı və döş qəfəsində ağrılar başlayır və nəticədə tez-tez qrip, soyuqdəymə halları başlayır.
Məlum olmuşdur ki, hər 13 saniyədə bir nəfər siqaretlə bağlı hər hansı bir xəstəlikdən həyatını itirməkdədir. Hər il dünyada təxminən 2.500.000 (iki milyon beş yüz min) insan siqaret üzündən həyatını itirir. Bu ölümlərin əsas səbəbi ağ ciyər xərçəngidir. İkinci yerdə ürək xəstəlikləri və digər orqanların xərçəngidir. İnsan orqanizmində elə bir orqan yoxdur ki, siqaretin tərkibində olan kimyəvi maddələrdən öz payını almasın. Siqaret çəkənlərdə ağız böşluğu orqanla-rının xərçəng risqi artır, dişlərin çürüməsinə və ağızdan xoşagəlməz qoxunun gəlməsinə səbəb olur. Beyin damarla-rının daralması nəticəsində qan dövranının pozulmasına və nəticədə iflicə qədər aparıb çıxarır. Siqaretin tərkibindəki hidrogen siyanid bronxların divarını yandırır və nəticədə xroniki öskürək meydana çıxır. Bir sözlə, siqaret çəkənlər çəkməyənlərə nisbətən on qat artıq ağ ciyər xərçəngi olma riski daşıyırlar. Daha ətraflı »

GƏLƏCƏYİMİZİN
XATİRİNƏ

Doğru deyirlər ki, narkomaniya narkotik tələdir. Bu tələyə düşən oradan çox çətinlik nəticəsində çıxa bilir. Yaxşı olar ki, ondan heç vaxt istifadə etməyəsən. Narkotik maddələr insan düşüncəsinə təsir edən, psixoloji asılılıq yaradan xəstəlik hesab olunur. Nar-komaniya yaddaşı və təfəkkürü pozaraq həyata qarşı la-qeydlik yaradır. Narkomaniya gizli şəraitdə baş verir, nəzarətdən kənarda qalır və durmadan artır. Digər vərdişlərdən daha təhlükəli olur. Narkotik satışı ilə məşğul olanlar hər il bir çox insanları bu işə cəlb edir ki, bunların da əksəriyyəti uşaq və gənclərdən ibarət olur. Bu baxımdan valideynlərin övladları ilə arasındakı münasibət narko-tiklərə qarşı mübarizədə böyük rol oynayır.
Narkotik asılılığını aradan qaldırmaq çətin olsa da, mümkündür. Tez bir zamanda ailəsini, dostlarını, sağlamlığını, işini, həyatını itirməmiş bu uçurumdan xilas olmaq gərəkdir.
Müasir dünyamızın ən mühüm problemlərindən olan narkomaniyadan bəşəriyyət hələ də əziyyət çəkir. Əvvəl-lərdə bu təhlükə bir neçə ölkə qarşısında dururdusa, artıq narkotizasiyanın acı nəticələ-rini hiss etməyən ölkə tapmaq mümkün deyil. Vaxtı ilə bu problemə diqqət yetirilmə-diyindən artıq yoluxucu xəs-təlik kimi insanlar, xüsusi ilə gənclər arasında yayılmaqda davam edir, hətta yaşadığımız dünyanı dağıtmaq səviyyəsinə qədər gəlib çıxmışdır. Hazırda dünyada milyonlarla narkoman var. Onların bir qismi kişilər, bir qismi qadınlar, digər bir qismi də gənclər və uşaqlardır. Daha ətraflı »