Tərtərin Qarabağ həsrətli şairəsi

Yazıçı-publisist, şair, folklorçu, “Aşıq Pəri” məclisinin və “Tərtərin səsi” ədəbi birliyinin üzvü olmuş, təcrübəli pedaqoq Nübar Mədətli. Bəli, mənim nənəmdir haqqında danışacağım Tərtər şairəsi. O şairə ki, ömrünün yarıdan çoxunu təhsilə, elmə, yazarlığa o, cümlədən Qarabağ mövzusunda yazılara həsr edib.
Nübar xanım 1933-cü ildə Qarabağda–Ağdam rayonunun Baş Qərvənd kəndində dünyaya göz açmışdı. Atası Əsəd kişi Qarabağdakı bəy nəslindən olduğuna görə, ona Əsəd bəy deyə müraciət edirmişlər (nənəmin danışdıqlarına istinadən). Nənəm həmişə “mən bəy qızıyam” deyə çox qürurla, iftixarla atasından danışardı. Əsəd baba köməyə ehtiyacı olanlara yardım edər, ona uzanan əli geri çevirməz, bir sözlə, adının yanındakı bəy isminin haqqını laiqincə verərmiş. Nübar xanım da bu üstün xarakterlərindən birini atasından almışdır.
Uşaqlıq çağları Böyük Vətən Müharibəsi illərilə üst-üstə düşdüyü üçün 5-ci sinfə qədər çətinliklə təhsil almışdı. 5-ci sinifdən etibarən təhsilini Ağdam şəhərindəki internat məktəbində davam etdirir və bitirdikdən sonra – 1949-cu ildə Müəllimlər İnstitutuna daxil olur. İnstitut təhsilini başa vurduqdan sonra təyinatla Tərtər rayonunun Hüsənli kəndinə göndərilmişdir. O, burada gələcək həyat yoldaşı Məcid müəllim Məmmədovla tanış olur, onunla ailə qurur və 1951-ci ildən rayonun Azadqaraqoyunlu kəndində yaşayır. Onlar birlikdə həmin kəndin məktəbində işləməyə başlayırlar. Daha ətraflı »

QONAQLARI ÜRƏKAÇIQLIĞI İLƏ GÖZLƏYİRİK

Azərbaycanın dünyanın müxtəlif yerlərindən qonaq gözlədiyi bu günlər hər kəs öz üzərinə düşən vəzifəni yerinə yetirməyə çalışır. Vəzifə isə aydındır – “yaşıl dünya” naminə birləşmək, ekologiyamızı saflaşdırmaq.
Tərtərlilər də bu günlər hamılıqla rayonumuzun yaşıl örtüyünün daha da artırılması ilə məşğuldurlar. Rayon icra hakimiyyətinin təşkilatçılığı ilə hər gün magistral yolların kənarlarında minlərlə bəzək və meyvə ağacları əkilir. Ağacəkmə aksiyasında rayon icra hakimiyyətinin, 9 saylı Regional Ekologiya və Təbii Sərvətlər İdarəsinin, İƏD üzrə nümayəndəliklərin, Kommunal Təsərrüfatı İdarəsinin, “DOST” MMC-nin işçiləri fəal iştirak edirlər. İndiyədək Bərdə-Ağdam magistral avtomobil yolu keçən Poladlı, Azadqaraqoyunlu və digər kəndlərin ərazilərində çox sayda ağac əkilmişdir.

Əsmər YUSİFLİ,
Tərtər şəhər sakini

Limonun faydaları və zərərləri

Bu sitrus meyvəsi soyuq-dəymə xəstəliklərinə qarşı əla profilaktiki vasitə sayılır. Limon immunitet sistemini möhkəmləndirir, orqanizmin müqavimətini artırır. Təsadüfi deyil ki, soyuqdəyməyə qarşı bir sıra dərman preparatlarının tərkibində limon turşusu olur. Limonun müalicəvi keyfiyyəti onun antiseptik təsirində də özünü biruzə verir. Limon şirəsi yaranı bərpa edən və iltihab əleyhinə təsirə malikdir, eyni zamanda mik-robları öldürür.
Limonun faydalı təsirləri:
Bu yaxınlarda xəstəlik və ya əməliyyat keçirən insanlarda iştahı artırır;
Bağırsaqların fəaliyyətini stimullaşdırır, mikroflorasını yaxşılaşdırır;
Orqanizmi şlaklardan və toksinlərdən təmizləyir;
Gümrahlaşdırır, yuxu və yorğunluğu aradan qaldırır;
Psixoemosional vəziyyəti normallaşdırır, stresin fəsadları ilə mübarizə aparır;
Dırnaqları ağardır və möhkəmləndirir; Daha ətraflı »

Prezident İlham Əliyev cari ilin 24 oktyabr tarixində Kazan şəhərində XVI BRICS Sammitinin “Outreach”/“BRICS+” formatının ilk plenar iclasında iştirak edib. Dövlət başçısı həmin iclasda çıxış edib.

Qeyd olunub ki, Azərbaycan beynəlxalq münasibətlərdə çoxtərəflilik prinsipinin fəal tərəfdarıdır, bu, 2020-2023-cü illərdə Qoşulmama Hərəkatına sədrlik dövründə bizim tərəfimizdən əyani şəkildə nümayiş etdirilib.

Dördillik sədrlik dövründə Qoşulmama Hərəkatı özünün institusional inkişafında böyük addım atıb, beynəlxalq münasibətlər sistemində öz yerini xeyli möhkəmləndirib. Hərəkata uğurlu sədrlik təcrübəsi bu gün bizə Asiyada Qarşılıqlı Fəaliyyət və Etimad Tədbirləri üzrə Müşavirənin hazırkı sədri qismində kömək edir.

Bildirilib ki, öz coğrafi mövqeyindən istifadə edən və müasir infrastruktur yaradan Azərbaycan Avrasiyanın mühüm nəqliyyat və logistika mərkəzlərindən birinə çevrilib. Daha ətraflı »

“Qubadlıya öz sahibləri qayıdıb. Qubadlının işğaldan azad edilməsi tarixi hadisə idi. Oktyabrın 25-də Qubadlı şəhərinin azad edilməsi bizim qələbəmizi yaxınlaşdırdı” – Prezident Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyev.

1988-ci ildən başlayaraq Еrmənistanla (120 km) və Dağlıq Qarabağla (45 km) sərhəddə yеrləşən Qubadlı rayonuna hər iki tərəfdən təcavüzkar hücumlar başlanmış, dinc əhaliyə qarşı tеrror törədilməsi sistеmli şəkildə davam еtdirilmişdir. 1993-cü ilin avqustun 31-də rayon ermənilər tərəfindən tamamilə işğal olunmuşdur.

İşğal nəticəsində rayondan 29997 nəfər məcburi köçkün respublikanın müxtəlif yaşayış məntəqələrində müvəqqəti yerləşdirilmişdir. Rayonda mövcud evlər, obyektlər, yollar tamamilə dağıdılmışdı.

Xaricdən gətirilən ermənilər burada qanunsuz yollarla yerləşdirilmişdilər. Cenevrə konvensiyalarına görə işğal edilmiş torpaqlarda qanunsuz məskunlaşma aparan ölkə cinayət törətmiş olur. Xaricdən gələn ermənilər üçün xaricdə yaşayan ermənilərin pulu ilə Xanlıqda qəsəbə salınmışdır.

25 oktyabr tarixi 44 günlük müharibənin gedişatında əhəmiyyətli dönüş nöqtəsi oldu.

Qubadlı əməliyyatı xüsusi peşəkarlıq və fədakarlıq tələb edirdi. Azərbaycan Ordusu bu peşəkarlığı, fədakarlığı göstərib. İlk növbədə, şəhərə hakim olan yüksəkliklər götürüldü, ətrafda yerləşən kəndlər, o cümlədən Xanlıq, Padar, Sarıyataq kəndləri götürüldü və strateji yüksəkliklər ələ keçirildi. Ondan sonra oktyabrın 25-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri şəhəri düşməndən təmizlədi. Daha ətraflı »

Magistral yolların kənarlarında ağacların əkilməsi üçün hazırlıq işləri aparılır

Prezident İlham Əliye-vin müvafiq Sərəncamı ilə 2024-cü ilin “Yaşıl dünya naminə həmrəylik ili” elan edilməsi ilə əlaqədar Tərtər Rayon İcra Hakimiyyətinin təsdiq etdiyi Tədbirlər Planına uyğun olaraq Tərtər Rayon İcra Hakimiyyətinin təşkilatçılığı ilə Bərdə-Ağdam avtomobil yolunun Köçərli kəndi ərazisində 18–27 oktyabr tarixlərində əkiləcək ağacların quyularının qazılması və ərazinin tullantılardan təmizlənməsi işləri aparılıb.
Ekoloji davamlılıq, ətraf mühitin yaşıllaşdırılması və qorunması məqsədilə təşkil edilən aksiyasda Tərtər Rayon İcra Hakimiyyətinin, İƏD üzrə nümayəndəliklərin və “DOST” MMC-nin işçiləri fəal iştirak ediblər.
Aksiyanın keçirilməsin-də məqsəd ekoloji vəziyyətin sağlamlaşdırılması, cəmiyyətdə ekoloji mədəniyyəti və təbiətə qayğını təbliğ etmək ənənələrinin davam etdirilməsi, ağac əkilməsini və yaşıllıqların çoxaldılmasını təşviq edərək ətraf mühitin qorunmasına töhfə verilməsidir.
Qeyd edək ki, Bərdə-Ağdam avtomobil yolunun kənarlarına rayon icra hakimiyyəti tərəfindən 18–27 oktyabr tarixlərində 11000 ədəd müxtəlif növ həmişəyaşıl və meyvə ağaclarının əkilməsi nəzərdə tutulub.

(Esse)

Hüzuruna gedib rahatlıq tapacağımız nazlı, cilvəli, uzaqdan hüzur dolu görünüb, yaxınlaşdıqca isə çox təhlükəli bir ümmandır dəniz.
Əgər dənizi sevir, onun bütün şıltaqlıqlarını, qorxu və həyəcanlarını, dəniz macəralarını sevgi ilə qəbul edirsinizsə, onda dəniz heç də qorxulu gəlmir insana.
Dəniz də, yaşıllıqlar da, təbiətin bütün gözəllikləri də Yaradanın bizə payıdır.
Artıq yay fəslini bitirib, payız fəslinə qədəm qoymuşuq. Nə olsun ki, payızdır deyə, dənizi unuduruqmu? Əlbəttə, yox.
Bəstəkarımız Emin Sabitoğlunun bəstələdiyi bir mahnıdan misra yadıma düşdü:
Payız gəldi, qərib oldu bu dəniz. Daha ətraflı »

XIX əsrin əvvəllərində Qafqazın Rusiya tərəfindən işğalından sonra aparılmış yeni inzibati ərazi bölgüyə əsasən Zəngəzur qəzası Gəncə quberniyasına tabe edilib, Sisyan, Qafan, Mehri, Zəngilan, Qubadlı və Laçın buraya daxil olunub.

1920-ci ilin 28 aprel işğalından sonra bolşeviklərin köməyi ilə qədim türk torpaqları hesabına ilk dövlətlərini quran ermənilər Zəngəzur qəzasını işğal ediblər. Bu zaman bolşevik Rusiyasının təkidi ilə Zəngəzur Azərbaycanın əlindən alınaraq, Ermənistana birləşdirilib. Nəticədə, qəzanın yuxarı hissəsi Ermənistanın, Laçın, Qubadlı və Zəngilan bölgələri isə Azərbaycanın tərkibində qalıb.

Rayonda çöküntü suxurlarından başqa, vulkanik materiallar – yura, təbaşir çöküntüləri yayılmışdır. Ərazidə bir sıra faydalı qazıntılar – tikinti daşı, qızıl yatağı, qara mərmər yatağı, əhəng xammalı, susuzlaşdırılmış soda üçün əhəng daşı vardır. Rayon ərazisindən 4 çay keçir: Araz, Oxçuçay, Həkəri və Bəsitçay.

Zəngilanın ərazisi şərqdən Həkəri çayından Mehri dağ silsiləsinə qədər olan ərazini əhatə edir. Şimaldan Qubadlı, Şərqdən Cəbrayıl rayonu, cənubdan Araz çayı boyunca İran İslam Respublikası, qərbdən isə Daha ətraflı »

Azərbaycanın iri yaşayış məskənlərindən olan Füzulinin əsası 1827-ci ildə qoyulmuşdur. Qarabulaq adlanan yaşayış məskəninin əsasında 1930-cu ildə rayon təşkil olunmuş və Qaryagin adlandırılmışdır. 1959-cu ilin aprelində böyük Azərbaycan şairi Məhəmməd Füzulinin anadan olmasının 400 illiyi şərəfinə Qaryagin rayonunun adı dəyişərək Füzuli rayonu adlandırılmışdır.

İşğaldan öncə Füzuli rayonu tarixi-dini abidələrlə, xüsusən də türbələrlə zəngin bir ərazi olmuşdur.

Füzuli şəhəri və rayonun böyük hissəsi 23 avqust 1993-cü il tarixində erməni silahlı qüvvələri tərəfindən işğal olunmuşdur. Ermənistanın silahlı qüvvələri ilə mübarizədə rayon sakinlərindən 400 nəfərədək müharibə əlili, 663 nəfər şəhid olmuşdur, 181 nəfər əsir və itkin düşmüşdür.

Ulu Öndər Heydər Əliyevin 5 yanvar 1994-cü il tarixli əmri ilə baş tutmuş Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin hücumu nəticəsində Füzuli rayonunun 22 yaşayış məntəqəsi işğaldan azad olunmuşdur. Daha ətraflı »

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev 2023-cü il oktyabrın 15-də Xankəndi şəhərində Azərbaycan Respublikasının Dövlət Bayrağını ucaldıb. Həmin tarixdə Xankəndi şəhərində söylədiyi nitqində dövlət başçısı deyib: “Azərbaycan xalqı 30 ildən çox öz böyük Qələbəsini gözləmişdir”.

Prezident bildirib ki, hər gün, hər saat biz bu müqəddəs məqsədə doğru gedirdik. Hər gün biz bu müqəddəs anı yaxınlaşdırırdıq.

Ötən illər ərzində Azərbaycan gücləndi, Azərbaycan dünya miqyasında özünə layiq yerini tuta bildi. Artıq Azərbaycanla dünyada hesablaşırlar. Ölkəmizin mövqeyi, dövlətimizin addımları nəinki bölgədə, daha da böyük coğrafiyada böyük məna daşıyır.

Bir çox hallarda Azərbaycan önəmli təşəbbüslərin müəllifidir. Biz bu illər ərzində Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsini həll etmək üçün güclü bir siyasi və hüquqi zəmin yaratdıq. Eyni zamanda, biz güclü iqtisadiyyat yaratdıq və son 20 il ərzində bu istiqamətdə əldə Daha ətraflı »