Qədim Qarabağda, Tərtər çayının sağ və sol sahilində yerləşən Tərtər coğrafi mövqeyinə görə Qərblə Şərqin arasından keçən keçmiş karvan yolunun üstündə yerləşir.Qarabağın dağ və aran hissəsinin qovuşduğu yerdə eyni adlı çayın üzərində yerləşən bu rayon suyu və zəngin təbii sərvətləri ilə məşhurdur.1934-cü ildə yaradılan Tərtər rayonunun adı 5 avqust 1949-cu ildə dəyişdirilərək Mirbəşir adlandırılmışdır. 7 fevral 1991-ci ildə yenidən Tərtər adlandırılmışdır.
Rayonda 24 tarixi və mədəniyyət abidələri var. Onlardan 1 ədədi dünya, 15 ədədi ölkə əhəmiyyətli arxeoloji abidə, 7 ədədi isə yerli əhəmiyyətli arxeoloji abidədir. Daha ətraflı »
Xalqımızın mədəniyyət, incəsənət, xüsusilə musiqi sənətinə dahilər bəxş etmiş Şuşa şəhərinin azad olunması, orada Azərbaycan bayrağının dalğalanması hər bir azərbaycanlıda xüsusi qürur hissi oyadır. Məhz Zəfər tariximizin də Şuşanın azad olunduğu gün ilə qeyd edilməsi buna sübutdur. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin işğaldan azad edilmiş Füzuli, Cəbrayıl, Ağdam, Qubadlı, Zəngilan rayonlarına səfərindən sonra Şuşaya səfəri bir sıra layihələrin təməllərinin qoyulması baxımından daha çox maraq kəsb etdi.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin 2021-ci il 26 aprel tarixində BMT-nin Asiya və Sakit okean üçün İqtisadi və Sosial Komissiyasının 77-ci sessiyasında çıxışı zamanı bir neçə məsələni özündə ehtiva edən geniş çıxışı olmuşdur. Cənab Prezident çıxışında əsas olaraq COVİD-19 pandemiyasına qarşı mübarizədə əldə olunan uğurlardan və mövcud problemlərdən, eyni zamanda ermənistan-Azərbaycan arasında illərdir davam edən və nəhayət 44 günlük Vətən müharibəsi nəticəsində sonlandırılan Dağlıq Qarabağ məsələsinə diqqət çəkmişdir.
Qondarma “erməni soyqırımı”nın tanınması ilə bağlı ABŞ Prezidenti C.Baydenin 24 aprel tarixli bəyanatı beynəlxalq münasibətlər sistemində hökmranlıq edən “ikili standartlar” siyasətinin təzahürüdür. Yüz il bundan əvvəl baş vermiş hadisələr yanlış şəkildə təqdim edilərkən, 30 il bundan əvvəl Ermənistan tərəfindən Xocalıda azərbaycanlılara qarşı törədilən soyqırımına hələ də ədalətli qiymət verilməməsi qərəzlilik və ikili standart nümunəsidir .Bu cür bəyanatların məqsədi əgər tarixi faktların obyektiv araşdırılmasıdırsa, siyasi məqsədlərə görə tarixi reallıq təhrif edilməməli və araşdırma bu sahədə ixtisaslaşmış beynəlxalq tədqiqat institutlarına, həmçinin tanınmış tarixçilərə həvalə edilməlidir. Rəsmi Ankara məhz bu mövqedən çıxış edərək öz arxivlərini tarixçilərə açmağa hazır olduğunu dəfələrlə bildirib və həqiqəti üzə çıxarmaq naminə birgə komissiyanın yaradılması təklifini irəli sürüb.
Türkiyə və Azərbaycan tarixin müxtəlif mərhələlərində bir-birlərinə dəstək nümayiş etdirmişlər və bu proses indi də davam edir. Azərbaycanda fəaliyyət göstərən siyasi partiyalar ABŞ Prezidentinin qondarma “erməni soyqırımı” məsələsi ilə bağlı mövqeyinə dair bəyanat yayıb. Siyasi partiyaların sözügedən bəyanatı Azərbaycan-Türkiyə münasibətlərinin dostluq, qardaşlıq prinsiplərinə və strateji müttəfiqliyə əsaslandığını göstərir. Bu dəstək əsl qardaşlıq nümunəsi kimi dəyərləndirilir və “İki dövlət bir millət” prinsipinin təcəssümüdür. Bəyanat Azərbaycanda fəaliyyət göstərən 48 siyasi partiya tərəfindən imzalanmışdır. Bəyanatda siyasi partiyalar hər zaman qardaş Türkiyənin yanında olduqlarını bildirmiş və xəstə erməniçilik idealları bəsləyən ABŞ Prezidentinin qondarma “erməni soyqırımı” məsələsinə dair mövqeyini qətiyyətlə pisləmişlər. 
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev 2021-ci il 20 aprel tarixində Azərbaycan Televiziyasına müsahibəsində bir daha qeyd etdi ki, Zəngəzur dəhlizinin yaradılması Azərbaycanın milli, tarixi və gələcək maraqlarına tam cavab verir. Bildirib ki, biz Zəngəzur dəhlizini icra edəcəyik, Ermənistan bunu istəsə də, istəməsə də. İstəsə, daha asan həll edəcəyik, istəməsə də zorla həll edəcəyik. Bizim əsas rəqibimiz zamandır. Çünki dəmir yolunun, avtomobil yolunun çəkilişi vaxt tələb edir. Ona görə bütün güclər səfərbər olunub ki, bu layihə icra edilsin.
Prezident İlham Əliyevin Hacıqabula səfəri çərçivəsində dövlət televiziyasına müsahibəsində çox vacib bir məqam istər daxili, istərsə də xarici auditoriyanın diqqətini çəkdi. Dövlətimizin başçısı açıq-aşkar bəyan etdi ki, Zəngəzur dəhlizinin yaradılması bizim milli, tarixi və gələcək maraqlarımıza tam cavab verir. Prezident İlham Əliyev bununla bağlı qəti şəkildə dedi: “Biz Zəngəzur dəhlizini icra edəcəyik, Ermənistan bunu istəsə də, istəməsə də. İstəsə, daha asan həll edəcəyik, istəməsə zorla həll edəcəyik”. Çox sadə bir sual meydana çıxır, biz sonuncu dəfə tariximizin hansı dövründə bu cür ötkəm və arxayın bir güc sahibi kimi danışa bilmişik? Sonuncu dəfə nə vaxt diktə etmək imkanına malik olmuşuq? Bəli, bu, tam yeni bir reallıqdır və gün kimi aydındır ki, Prezident İlham Əliyev beynəlxalq hüququ və ədalət prinsipini rəhbər tutaraq bu reallığı yaradıb.
Tərtər rayon qəzeti 87 illik bir ömur yolu keçib. Bu illər heç də rahat və hamar olmayıb. 1934-cü ilin yazında “Kolxozçuların varlanması ugrunda” adı ilə fəaliyyətə başlayan rayon qəzeti üzərinə ağır bir missiya götürdü: yerli əhaliyə, kənd camaatına yaxın olmağa, onların maarifləndirilməsində öz gücündən maksimum istifadə etməyə çalışdı və 87 ilin keşməkeşli, zəhmət dolu günləri ilə bu günümüzə kimi gəlib çatdı.
Vəzir Surxay oğlu Orucov…
Onları Yuxarı Qapanlı kəndində hamı zəhmətkeş bir ailə kimi tanıyır. Firqani və Arifə öz halal zəhmətləri ilə–təsərrüfat işləri ilə məşğul olaraq 3 oğul övladı böyüdürdülər. Rüstəm ailənin böyük oğlu idi. O, 2001-ci il sentyabr ayının 22-də Qapanlı kəndində anadan olmuşdu. Elə doğulduğu kənddə də orta təhsili almış, böyüyüb boya-başa çatmışdır.
Yeni ismarıclar