Enerji təhlükəsizliyinin təmin olunması sahəsində atılan addımlar,neft və qaz sektoruna maraq,alternativ enerji resursları ilə bağlı yeni layihələrin hazırlanması məsələləri müasir dünyada diqqət mərkəzində qalmaqda davam edir.Bu baxımdan ölkəmizdə son illərdə keçirilən beynəlxalq tədbirlər,sərgilər,layihələr öz aktuallığını qorumaqla yanaşı bu sahəyə marağın artırılmasında xüsusi əhəmiyyət daşıyır. 2 iyun 2025 ci il tarixində Bakı Ekspo Mərkəzində öz işinə başlayan və 4 iyunadək davam edəcək Bakı Enerji Həftəsi çərçivəsində keçirilən 30-cu Yubiley Beynəlxalq Xəzər Neft və Qaz Sərgisi “Caspian Oil and Gas”, 13-cü Xəzər Beynəlxalq Energetika və Yaşıl Enerji Sərgisi “Caspian Power” və 30-cu “Baku Energy Forum” artıq ikinci gündür ki, dünya ölkələrinin diqqət mərkəzindədir. Tədbirin rəsmi açılış mərasimində çıxış edən Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev yalnız enerji sahəsində əldə edilən nailiyyətlərə nəzər salmaqla kifayətlənməyib, həm də Azərbaycanın qlobal enerji təhlükəsizliyində və yaşıl keçid prosesində oynadığı strateji rolu dərin siyasi və iqtisadi baxış bucağından şərh edib.
Qeyd etmək lazımdır ki, 1994-cü ildə təşkil edilən ilk Xəzər Neft və Qaz Sərgisində Azərbaycanın enerji strategiyasının təməli qoyulmuşdur. Həmin ilin sentyabrında imzalanan “Əsrin müqaviləsi” yalnız neft sahəsində kommersiya razılaşması deyil, həm də Azərbaycan dövlətçiliyinin suverenlik yolundakı dönüş nöqtəsi olmuşdur. Bütün bunlar Ulu Öndər Heydər Əliyevin uzaqgörən siyasəti nəticəsində olmuşdur.
Möhtərəm Prezidentimiz çıxışında Azərbaycanın beynəlxalq enerji xəritəsindəki yerini təsvir edərkən sadəcə fiziki resurslara deyil, həm də ölkənin geosiyasi rıçaqlarına toxundu. Ölkəmizin açıq dənizlərə çıxışının olmamasına baxmayaraq, uzaq Avropaya qədər uzanan Cənub Qaz Dəhlizi kimi nəhəng layihələrə liderliklik etməsi qlobal enerji təhlükəsizliyində Azərbaycanın strateji rolunu sübut edir.
Xəzər dənizindən Aralıq dənizi sahillərinə qədər gedib çatan 3500 km-lik infrastruktur xətti, Avroasiyanın enerji xəritəsini yenidən tərtib etməklə yanaşı həm də siyasət və diplomatiya yoludur Bakı Enerji Həftəsi çərçivəsində “Caspian Power” sərgisinin keçirilməsi bu strategiyanın bariz nümunəsidir.Prezident İlham Əliyev çıxışında Azərbaycanın enerji ixracı coğrafiyasının genişləndirilməsi istiqamətində atdığı addımlardan və bu sahədə aparılan danışıqlardan da bəhs etdi. Bu, Azərbaycanın artıq yalnız regional deyil, həm də, qlobal enerji təchizatı zəncirində əsas oyunçuya çevrildiyini sübut edir.Burada diqqətçəkən əsas məqam, Cənab Prezidentin balanslı əməkdaşlıq modelinə vurğu etməsidir: istehsalçılar, tranzit ölkələr və istehlakçılar arasında maraqların harmoniyası düzgün qurulmuş tərəfdaşlığın bariz göstəricisidir. Bu model, təkcə iqtisadi mənfəət deyil, həm də uzunmüddətli sabitlik və etibarlı partnyorluq deməkdir.
Azərbaycanın enerji sahəsində qazandığı uğurların yalnız iqtisadi deyil, həm də siyasi və diplomatik uğurdur. Hər bir saziş, sərmayə, ixrac müqaviləsi – Azərbaycanın suverenliyini, regional liderliyini və qlobal etimadını gücləndirən addımlardır.Bu baxımdan, Azərbaycanın enerji siyasəti hazırda regional sabitlik yaradan, tərəfdaşlığı dərinləşdirən və bəşəriyyətin enerji keçidini rasional əsaslarla dəstəkləyən bir strateji modelə çevrilib.Prezident İlham Əliyevin çıxışı göstərdi ki, Azərbaycanın enerji siyasəti yalnız iqtisadi strategiya deyil, dövlətçilik fəlsəfəsidir. Bu fəlsəfə müstəqilliyin qorunması, sosial rifahın təmin edilməsi, qlobal miqyasda söz sahibi olmaq və regional sabitliyə töhfə vermək üzərində qurulub.Azərbaycan bu gün nəinki enerji ixrac edən bir ölkədir, o, enerji ilə qlobal sabitliyin və əməkdaşlığın memarlarından birinə çevrilmişdir. Enerji sahəsində başlanmış yol Möhtərəm Prezidentimizin uzaqgörən siyasəti nəticəsində Azərbaycanı nəinki iqtisadi, həm də diplomatik baxımdan yeni zirvələrə aparmaqdadır.
Eldar Əsədov,
YAP Tərtər rayon təşkilanın sədri