İKİNCİ ÖMÜR
(HEKAYƏ)
Bahadur fikirləşib götür-qoy edir, ancaq qəti bir qərara gələ bilmirdi. Anasının sağlığında bir-təhər dözürdü, xətrinə dəyməmək üçün ürəyindən keçənləri büruzə vermirdi. Yoxsulluqla, təkbaşına böyütmüşdü anası onu. Bahadurun beş yaşı olanda atasını meşədə odun qıran zaman ağac vurmuşdu. Bir ildən artıq idi ki, anası da rəhmətə getmişdi. İndi ondan soruşan yox idi ki, niyə bikefsən? O da heç kimə əhvalını bildirmirdi. İki oğlu var idi. Həyat yoldaşı Müşgünazı anası bəyənib almışdı ona. O vaxt başqa-sını sevdiyini, keçmiş məktəb yoldaşı Qəmərlə əhdpeyman bağladıqlarını anasına deyə bilməmişdi. “Məni ürəyinin yağı ilə böyüdüb, qoy necə bilir elə də eləsin”–demişdi. Ancaq insaf naminə desək Müşgünaz Qəmərdən gözəl idi. Boy-buxunu, yerişi-duruşu kəndin çox oğlanlarına ah çəkdirirdi. Neyniyəsən ki, Bahadur Müşgünazı yox, Qəməri sevirdi.
Çox tərəddüddən sonra nə anasına olan sevgisi, nə yeddi illik ailə həyatı, nə oğlanlarının gələcəyi, nə də anası ilə birlikdə min bir əziyyət bahasına tikdirdikləri ev-eşik onun yolunu kəsə bilmədi. Günlərin birində ürəyindən keçənləri Müşgünaza danışdı. Müşgünaz heç başını da qaldırmadan: “Elə et ki, nə vaxtsa peşiman olmayasan”, –dedi.
Bahadur əlavə heç nə deməyib, qapını arxasınca örtdü…
Kənd yerində xəbər tez yayılır. Bir saat sonra bütün kənd bilirdi ki, Bahadur uşaqlarını qoyub, bir pencəyinən evdən çıxıb.
Kənd mağazasının qarşısında papaq atsan, yerə düşməzdi, Bahadurun hərəkətini müzakirə edirdilər. Hərə öz fikrində israrlı idi. Kimi deyirdi: “Vallah, düz eləməyib! Özü yetimçiliyi görmüşdü, gərək uşaqlarını da başsız qoymayaydı”. Digəri söyləyirdi: “Özü bir qarnı ac, bir qarnı tox böyümüşdü, uşaqlarına yetərincə mal-dövlət qoysa da, gərək belə etməyəydi!”. Başqa biri: “ Necə olsa da kişi gərək nəfsinin yox, əqlinin arxasınca getsin”, –deyirdi.
Bayaqdan söhbətlərə qulaq verən ağsaqqal bir kişi: “Əyoğul, Bahadur bilməliydi ki, ailə-uşağın elə ehtiyacı var ki, onu heç nə ilə, hətta dünya dolusu var-dövlətlə də ödəmək olmur. Məsələn, ata qayğısı, ata nəfəsi. Amma bir şey də var ki, gözün tutmayan, ürəyinə yatmayan adamla bir ömrü yaşamaq zülmdən də betərdi” –dedi.
Həqiqətən də, sevgisiz yaşanan ömür bir heçdir.
O gündən Müşgünazın onsuz da qayğı ilə dolu olan həyatına bir qarğaşa da əlavə olundu. Saçının birini ağ hördü, birini qara, gözünün biri ağladı, biri güldü. Ancaq oğlanlarına nələr çəkdiyini bildirmədi. Ev işini də gördü, çöl işinə də qaçdı. Uşaqlarının dərsləri, tərbiyələri ilə ciddi məşğul oldu, xeyrə-şərə də getdi. Xülasə, həm ata oldu, həm ana, kişi işi də gördü, qadın işi də, amma bir dəfə də olsun büdrəmədi.
Beləcə illər keçirdi. Böyük oğlu İlkin ali məktəbə qəbul oldu, tarixçi ixtisası aldı. Kiçik oğlu Rəvan da əlaçı idi. O, müəllim olmaq istəyirdi.
Bahadur uzaqdan-uzağa oğlanlarının dərsləri ilə maraqlansa da, bəzən əyin-baş alsa da, bu əlbəttə, onların həyatlarındakı boşluğu doldura bilməzdi.
Bahadurun yeni ailəsində də xoşbəxtliyi uzun sürmədi. Bir qız, bir oğul anası olan Qəmər əlacsız xəstəliyə düçar oldu. Qızının səkkiz yaşı olanda Qəmər gözlərini əbədi yumdu. Bir müddət sonra Bahadur da öz maşınında qəzaya düşüb, dünyasını dəyişdi. Beləliklə, dərd bu ailənin başı üzərində qara bulud kimi dolanmaqda idi.
Ancaq tanrının günəşli, aydın səması da var. Bahadurun ölümündən bir az keçmiş Qəmərin qardaşı uşaqları uşaq evinə vermək istədi. Lakin Müşgünaz kənd sovetinin sədri və bir neçə ağsaqqal ilə gəlib: “Mən oğlanlarımın qardaş-bacısının uşaq evində böyüməsinə razı ola bilmərəm. Bahadur bizə mülk, var-dövlət qoyub, onun övladlarının haqqıdır bu mülkdə yaşasınlar. Nə qədər ki, ömrüm var, onları öz doğma balalarım kimi böyüdərəm”, –dedi.
Beləcə, dünyalarına qaranlıq çökmüş iki körpənin üzlərinə işıqlı bir sabah açılmaqda idi.
Qərib QAMANOĞLU